Δημοσιεύτηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2023
Το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος ανακοίνωσε την καταχώριση ενός ακόμα παραδοσιακού κυπριακού προϊόντος με την ονομασία «Χαλίτζια Τηλλυρίας/Halitzia Tillirias» ως Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (ΠΓΕ) στο μητρώο των Προστατευόμενων Ονομασιών Προέλευσης και των Προστατευόμενων Γεωγραφικών Ενδείξεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η αίτηση υποβλήθηκε στο Τμήμα Γεωργίας στις 30 Σεπτεμβρίου του 2020, και αφού έτυχε σχετικής εξέτασης και έγκρισης σε εθνικό επίπεδο, στάλθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2022 στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για εξέταση και έγκριση σε κοινοτικό επίπεδο, και τελικά η καταχώριση δημοσιεύτηκε στην επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 7 Δεκεμβρίου 2023.
Οι ΠΓΕ είναι ονομασίες ποιοτικών προϊόντων που προσδίδουν αξία σε προϊόντα μιας συγκεκριμένης γεωγραφικής περιοχής, διαφοροποιώντας τα από παρόμοια προϊόντα άλλων γεωγραφικών περιοχών. Παράλληλα, το σύστημα των ΠΓΕ παρέχει προστασία στις καταχωρημένες ονομασίες από προϊόντα/ονομασίες μιμητισμού.
Τα Cyprus Eating Awards μάλιστα, ανέδειξαν ως Κυπριακό Προϊόν της Χρονιάς 2020 το χαλίτζι Τηλλυρίας «Ελπίδα», μιας μικρής βιοτεχνίας που εδρεύει στα Πηγαίνια στον Κάτω Πύργος Τυλληρίας.
Τα χαλίτζια, ένα είδος μαλακού, λευκού τυριού, με τρύπες και υπόξινη γεύση, τα οποία έχουν σχήμα που μοιάζει με βότσαλο (χαλίκι), εξ ου και το όνομά τους, και μπορεί να είναι άγνωστα για πολλούς, είναι όμως ένα κομμάτι της παράδοσης και της γαστρονομικής κουλτούρας του τόπου μας, που συναντάμε μόνο στην επαρχία Τηλλυρίας και στις βορειοδυτικές ακτές της Πάφου!
Και μιλώντας για χαλίτζι και παράδοση, δεν θα μπορούσαμε να μην αναφερθούμε στη γιαγιά Ελπίδα.
Τυροκόμος από τα 8 της χρόνια, η κυρία Ελπίδα Μερακλή έμαθε από τη μητέρα και τη γιαγιά της την τέχνη της παρασκευής των τυριών και όλα τα μυστικά για να φτιάχνει το πολύ ξεχωριστό τυρί της περιοχής, το χαλίτζι. Τώρα διατηρεί το δικό της (πιστοποιημένο με HACCP) τυροκομείο στα Πηγαίνια στον Κάτω Πύργο Τυλληρίας, όπου παρασκευάζει τα χαλίτζια, καθώς και άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως χαλλούμια, τυρί και αναρή, ελπίζοντας ότι την τέχνη αυτή θα την μεταβιβάσει στα παιδιά και τα εγγόνια της.
Η διαδικασία ξεκινά καθημερινά από πολύ νωρίς, με τη φροντίδα των ιδιόκτητων ζώων, τα οποία παράγουν γάλα πρώτης ποιότητας. Με αυτό το γάλα, η κ. Ελπίδα φτιάχνει τα τυροκομικά προϊόντα της. Για τα χαλίτζια χρησιμοποιεί νωπό αιγινό ή πρόβειο γάλα ή και ανάμεικτο που δεν έχει παστεριωθεί. Ό,τι δηλαδή χρησιμοποιείται και για την παρασκευή του χαλλουμιού, μιας και ουσιαστικά το χαλίτζι είναι το αποτέλεσμα από το πρώτο στάδιο των χαλλουμιών. Τα τυριά κόβονται, αλατίζονται, μπαίνουν σε νορό και παραμένουν για 3 μέρες στα δοχεία. Ακολούθως είναι έτοιμα για κατανάλωση, ενώ μπορούν να διατηρηθούν μέχρι και 6 μήνες (εκτός ψυγείου) με 1 χρόνο (εντός ψυγείου).
Πρόκειται για μία συνταγή παμπάλαια, που περνά από γενιά σε γενιά σαν ανεκτίμητη κληρονομιά.
Γι’ αυτό να θυμάσαι, πως σαν βγεις στον... πηγαιμό για τα Πηγαίνια, πρέπει οπωσδήποτε να δοκιμάσεις ένα κομμάτι από το ξεχωριστό αυτό τυρί!
Σχετικά
Το μαγαζί της Λευκωσίας που ξέρει τον γύρο καλύτερα
Γεύση αυθεντική, όπως την αγαπήσαμε – Εκεί που ο γύρος γίνεται τέχνη στην πρωτεύουσα
Heisen Burger: Πώς το θρυλικό "Breaking Bad" μπήκε στην κουζίνα της Αγίας Νάπας
Μενού εμπνευσμένο από τον Heisenberg, σε ένα μπεργκεράδικο που μαγειρεύει γεύσεις με… επιστημονική ακρίβεια
Η επιστροφή του οφτού - 10 μαγαζιά που πύρωσαν ξανά τους φούρνους τους κι επανέρχονται
Το λατρεμένο κυπριακό πιάτο του καλοκαιριού επιστρέφει μαζί με παγωμένη μπίρα και καλή παρέα
Μάθαμε πότε ανοίγει ο διάσημος Κλατσίμπαμπας
Οι φούρνοι πυρώνουν και το οφτό μπαίνει και φέτος στον φούρνο
Brunch με θέα στο χωριό: 20 μοναδικές επιλογές
Ανακαλύψτε τα πιο όμορφα χωριά για ένα χαλαρό και γευστικό brunch στην εξοχή
Πλούσιο μπουφέ την Κυριακή σε 10 οικογενειακά εστιατόρια στο χωριό
Πάμε εκδρομή στα ορεινά και κάνουμε στάση για νόστιμο φαγητό σε 10 καλά εστιατόρια που ξέρουν από καλό μπουφέ και φιλοξενία
Η Κύπρος στο ποτήρι: Εργαστήρι γευσιγνωσίας κυπριακού κρασιού στο Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου
Mε οδηγό τη συγγραφέα και εκπαιδεύτρια Φλωρεντία Κυθραιώτου
Πατέρας και γιος έκαναν ένα χωριό της Λεμεσού προορισμό για πίτσα
Ένα μοναδικό στο είδος του food truck, που λέγεται ab ovo, φέρνει στον χώρο σου την αυθεντική ναπολιτάνικη πίτσα
Το πιο χαλαρό και ανεπιτήδευτο μπαράκι του νησιού, επιστρέφει!
Μοναδικό νησιώτικο σκηνικό, με δροσερά κοκτέιλ, ωραία μουσική και ατμόσφαιρα καλοκαιριού
Δημοφιλές ταβερνάκι της Λευκωσίας "πύρωσε" ξανά τους φούρνους του για το πρώτο οφτό της σεζόν
Ετοιμάσου να απολαύσεις ξανά το αγαπημένο κυπριακό πιάτο του καλοκαιριού
Ταβερνείο Το Ιστορικόν: To success story ενός δημοφιλούς μαγαζιού της πρωτεύουσας (Podcast)
O Κύπρος Πολυκάρπου μοιράζεται στο 6ο επεισόδιο των "The Tasty Stories" όλα εκείνα τα μυστικά της δικής του επιτυχημένης πορείας μέσα από το δημοφιλές ταβερνείο του Αγίου Δομετίου
Η παγωταρία Pahit Ice στην Αγία Νάπα μετακομίζει σε νέα, ανανεωμένη τοποθεσία
Ο χώρος εκείνος άλλαξε μορφή και έχει ανοίξει ήδη τις πόρτες του αλλιώς
