20o Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Λεμεσού: Τα 24 ντοκιμαντέρ που θα παρακολουθήσουμε

Δημοσιεύτηκε στις 17 Ιουλίου 2025

Έγινε κιόλας 20 χρονών, και προχωρά με δυναμική ματιά στο μέλλον. Είναι το Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Λεμεσού – ένας από τους παλαιότερους φεστιβαλικούς θεσμούς, τους πλέον επιτυχημένους στην πόλη της Λεμεσού αλλά και σε ολόκληρη την Κύπρο. Και αυτά είναι τα 24 ντοκιμαντέρ που θα παρακολουθήσουμε στη διάρκεια της φετινής επετειακής διοργάνωσης, που θα διεξαχθεί από την 1η μέχρι και τις 8 Αυγούστου, 2025 στο Ceronia Hall - Χαρουπόμυλος Λανίτη.

Πολυβραβευμένες ταινίες από διακεκριμένους σκηνοθέτες, πρωτοεμφανιζόμενα ταλέντα από το διεθνές στερέωμα αλλά και ταινίες από Κύπριους δημιουργούς συνθέτουν το φετινό πρόγραμμα προβολών. Με επίκαιρα θέματα που αντικατοπτρίζουν τη σύγχρονη παγκόσμια πραγματικότητα, και κινηματογραφικές αφηγήσεις που αφυπνίζουν τον θεατή και τις αισθήσεις του, το Φεστιβάλ παρουσιάζει φέτος τα παρακάτω ντοκιμαντέρ:

Γυναίκες και πολιτική ζωή: επίμαχες προσωπικότητες

Η κωμικός Noam Shuster-Eliassi παρουσιάζει ένα μοναδικό προσωπικό και πολιτικό σόλο σόου, εστιάζοντας στον αγώνα για ισότητα ανάμεσα σε Ισραήλ και Παλαιστίνη, στο πολυβραβευμένο Coexistance, My Ass!, που σκηνοθέτησε η Amber Fares. Η ταινία απέσπασε πληθώρα βραβείων ανάμεσα στα οποία το Ειδικό Βραβείο Επιτροπής για Ελευθερία της Έκφρασης στο φετινό φεστιβάλ Sundance, τον Χρυσό Αλέξανδρο Καλύτερου Ντοκιμαντέρ και το Βραβείο «Ηuman Rights in Motion» στο φετινό Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.

Ως η πρώτη εκλεγμένη σύμβουλος στο χωριό της στο Ιράν, η Sara Shahverdi σκοπεύει να σπάσει τις πατριαρχικές παραδόσεις, εκπαιδεύοντας έφηβες κοπέλες να οδηγούν μοτοσυκλέτα, και βάζοντας τέλος στους γάμους ανηλίκων. Το ντοκιμαντέρ Cutting Through Rocks, σε σκηνοθεσία Mohammadreza Eyni και Sara Khaki απέσπασε, ανάμεσα σε άλλα, το Μεγάλο Βραβείο Επιτροπής στο φετινό φεστιβάλ Sundance.

Η Leni Riefenstahl θεωρείται μία από τις πιο αμφιλεγόμενες προσωπικότητες του 20ού αιώνα, τόσο ως καλλιτέχνης όσο και ως προπαγανδίστρια του ναζισμού. Σήμερα, η αισθητική της είναι πιο παρούσα από ποτέ – αλλά τι ισχύει για τα μηνύματα που αυτή υπονοεί; Το ντοκιμαντέρ Riefenstahl, το οποίο υπογράφει ο Andres Veiel, εξετάζει το ερώτημα μέσα από σπάνια ντοκουμέντα από το προσωπικό της αρχείο.

Αποαποικιοποίηση των Αφηγήσεων

Στο How to Build a Library των Maia Lekow και Christopher King η Shiro και η Wachuka προσπαθούν να μεταμορφώσουν μια ερειπωμένη και γεμάτη σκουπίδια βιβλιοθήκη στο κέντρο του Ναϊρόμπι σε έναν ζωντανό κόμβο πολιτισμού και δημιουργίας για τους κατοίκους της πόλης. Μετά την προβολή, θα ακολουθήσει συζήτηση για το πώς η Λεμεσός μπορεί να αναδείξει τις διαφορετικές πολιτιστικές αφηγήσεις, ιστορίες και φωνές της πόλης για τον τίτλο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης 2030, αντλώντας έμπνευση από το ταξίδι της ταινίας για την αποαποικιοποίηση της γνώσης και την ανάδειξη κρυμμένων φωνών. Την προβολή στηρίζει το Λεμεσός 2030.

ΑμεΑ – Άνθρωποι με Αξιοπρέπεια

Το Life After – που απέσπασε το Ειδικό Βραβείο Επιτροπής στο Sundance για αμερικανικό ντοκιμαντέρ - είναι μια συγκλονιστική προσωπική διερεύνηση που εκθέτει τα ηθικά διλήμματα και τα κίνητρα απόκτησης κέρδους σε σχέση με την ευθανασία. Ο Reid Davenport, σκηνοθέτης με αναπηρία, αποκαλύπτει τη σοκαριστική κατάχρηση εξουσίας ενώ ενισχύει τις φωνές ατόμων με αναπηρία, που παλεύουν για δικαιοσύνη και αξιοπρέπεια, σε ένα ζήτημα ζωής και θανάτου.

Το 1987 η Marlee Matlin έγινε η πρώτη κωφή ηθοποιός που κέρδισε Όσκαρ για την ερμηνεία της στην ταινία Παιδιά ενός κατώτερου θεού και βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο της δημοσιότητας σε ηλικία μόλις 21 ετών. Αναλογιζόμενη τη ζωή της στη μητρική της γλώσσα, την Αμερικανική Νοηματική, η Matlin εξερευνά τις πολυπλοκότητες του να είσαι πρωτοπόρος. Η ταινία της Shoshannah Stern, Marlee Matlin: Not Alone Anymore, καταγράφει την ιλιγγιώδη και συχνά ταραχώδη άνοδο της φήμης της. Από τη μία στιγμή στην άλλη, έγινε για πολλούς Αμερικανούς η πρώτη κωφή προσωπικότητα που είδαν ποτέ στην τηλεόραση και η άτυπη εκπρόσωπος της κοινότητας των κωφών.

Eπικίνδυνες ζώνες

Από το 2004 έως το 2007, το αμερικανικό ριάλιτι σόου To Catch a Predator, και ο παρουσιαστής του Chris Hansen διασκέδασαν τους τηλεθεατές παρασύροντας άνδρες παιδόφιλους στο φως της δημοσιότητας, με σκοπό να προκαλέσουν τη σύλληψή τους. Μια συγκλονιστική εξερεύνηση της ανόδου και της θεαματικής πτώσης της αμφιλεγόμενης τηλεοπτικής σειράς και του κόσμου που δημιούργησε στο ανατρεπτικό Predators του David Osit.

Το προσωπικό ντοκιμαντέρ του Ewan Waddel με τίτλο Τhe Longer You Bleed, ακολουθεί εκτοπισμένους Ουκρανούς καθώς έρχονται αντιμέτωποι με τη σουρρεαλιστική συνθήκη της εμπειρίας του να παρακολουθούν την πατρίδα τους να φλέγεται σε πραγματικό χρόνο μέσα από το Instagram. Γυρισμένη στη διάρκεια ενός έτους, η ταινία ακολουθεί μια ομάδα εκτοπισμένων Ουκρανών, οι οποίοι παρότι βρίσκονται μακριά από τον πόλεμο, βυθίζονται συναισθηματικά στο τραύμα του, καθώς κατακλύζονται από αλλεπάλληλες εικόνες στο διαδίκτυο.

Το Unwelcomed, σε σκηνοθεσία Amilcar Infante και Sebastian Gonzalez Mendez από τη Χιλή, μάς τοποθετεί στο επίκεντρο διαμαρτυριών κατά των μεταναστών ενώ ακολουθεί τη μεταναστευτική κρίση της Λατινικής Αμερικής μέσα από τις Άνδεις, την Έρημο Ατακάμα και την ακτή, αποτυπώνοντας τις εντάσεις καθώς οι Βενεζουελάνοι αναζητούν νέες πατρίδες. Το ντοκιμαντέρ απέσπασε το βραβείο ανερχόμενου διεθνούς δημιουργού στο Hοt Docs του Καναδά.

Zητήματα επιβίωσης και ταυτότητας

Στο Welded Together, σε σκηνοθεσία της Anastasiya Miroshnichenko, η ζωή της Κatya ως συγκολλήτρια είναι ένας καθημερινός αγώνας, μα η πραγματική μάχη κρύβεται μέσα της. Καθώς παλεύει να συγκολλήσει τα σπασμένα κομμάτια του παρελθόντος της, έρχεται αντιμέτωπη με μια σκληρή αλήθεια, και προσπαθεί να προστατέψει τη μικρή της αδερφή από μια τραγική μοίρα, ελπίζοντας σε ένα καλύτερο μέλλον και για τις δυό τους.

To Ι, Poppy του Vivek Chaudhary από την Ινδία, επικεντρώνεται στην Vardibai, μια ηλικιωμένη καλλιεργήτρια παπαρούνας, και στον Mangilal, τον γιο της, που αγωνίζεται κατά της πολιτικής διαφθοράς που επηρεάζει την κοινότητά τους.

Καταγράφοντας τις διαφορετικές πορείες δύο εμβληματικών πρωτοπόρων, της April Ashley και της Amanda Lear, η διακεκριμένη σκηνοθέτρια Zackary Drucker διερευνά ζητήματα ταυτότητας και επιβίωσης στο Enigma, φέρνοντας στο φως τις παράλληλες αλλά και αλληλένδετες ιστορίες δύο γυναικών που σημάδεψαν την ιστορία και την κουλτούρα των τρανς ατόμων.

Εικόνες σαν ποίηση

Φτιαγμένο αποκλειστικά από υλικό αρχείου, το ντοκιμαντέρ Τrains, του πολυβραβευμένου Πολωνού σκηνοθέτη Maciej Drygas ο οποίος θα παρευρεθεί στο Φεστιβάλ στην Κύπρο, σκιαγραφεί ένα πορτραίτο της Ευρώπης του 20ου αιώνα. Καταγράφοντας περαστικούς σε σταθμούς τρένων, ψηλαφεί τις ελπίδες, τους πόθους, το δράμα και την τραγωδία του περασμένου αιώνα. Το ντοκιμαντέρ απέσπασε το Βραβείο Καλύτερου Ντοκιμαντέρ και το Βραβείο Μοντάζ στο φετινό Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ του Άμστερνταμ (IDFA).

Στο βραβευμένο με το Μεγάλο Βραβείο του CPH:DOX, Always, του Deming Chen, ένα νεαρό αγόρι σε ένα ορεινό χωριό της Κίνας, ανακαλύπτει τη δύναμη της ποίησης.

Σύγχρονη Ελλάδα στο σινεμά του πραγματικού

Η Ολυμπιονίκης Σοφία Μπεκατώρου που πυροδότησε το κίνημα #MeToo στην Ελλάδα δίνει τη δύναμη σε μια νεότερη αθλήτρια να σπάσει τη δική της σιωπή. Σε μια δίκη-ορόσημο, η Σοφία στέκεται στο πλευρό της Αμαλίας, η οποία αποφασίζει να καταγγείλει τον πρώην προπονητή της για τη συστηματική κακοποίηση που υπέστη από εκείνον όταν ήταν παιδί. Το ντοκιμαντέρ Tack θα προβληθεί παρουσία της σκηνοθέτριας, Βάνιας Τέρνερ.

Τα τελευταία 50 χρόνια η Μύκονος έχει υποστεί ριζικές αλλαγές. Κάποτε ήταν ένα φθηνό νησί, σήμερα είναι πανάκριβο· άγνωστος προορισμός, σήμερα τόπος έλξης παγκοσμίως· σύμβολο ελευθεριότητας, σήμερα κοινωνικών αποκλεισμών. Πώς κατάφερε ένα μικρό νησί να αφομοιώσει σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα τόσες διαφορετικές εμπειρίες; Το ντοκιμαντέρ του Steve Krikris, Super Paradise, επιχειρεί να απαντήσει σε αυτά τα ερωτήματα.

Ποιητικοί, δραματικοί, αστείοι, παιδιά του MTV με φόντο την Κέρκυρα, οι Κόρε. Ύδρο. απασχόλησαν όσο λίγες μπάντες την ελληνική indie ποπ/ροκ σκηνή, εισπράττοντας λατρεία αλλά και χλευασμό. Το ντοκιμαντέρ Εδώ Μιλάνε για Λατρεία του Βύρωνα Κριτζά, ακολουθεί την πορεία τους εστιάζοντας στα δύο βασικά μέλη, αλλά και στη σημασία τού να είναι κανείς ιδιαίτερος χωρίς να ντρέπεται γι’ αυτό.

Παρόντες στο Φεστιβάλ οι Κύπριοι δημιουργοί για να παρουσιάσουν τα φετινά τους έργα

Στο πειραματικό Waves Won’t Stop, σε σκηνοθεσία Ιωάννη Παπαλοΐζου και παραγωγή Χάρη Μαυρομιχάλη, ο αφηγητής ανασύρει τις παιδικές του μνήμες από την Κύπρο και μια ανεξίτηλη φιλία που σημαδεύτηκε από τον αποχωρισμό. Αναπολώντας καθοριστικές στιγμές της ζωής του, συλλογίζεται έννοιες όπως η επιθυμία και η αίσθηση του ανήκειν.

Η ταινία Σύμπραξη: Ανάμεσα σε Αγγεία -το πρώτο από δύο ντοκιμαντέρ της εικαστικού-σκηνοθέτριας Χριστίνας Σκαρπάρη που θα προβληθούν- βασίζεται σε μακροχρόνια, βιωματική έρευνα και συνεχή κοινοτική εμπλοκή. Τοποθετημένη στον Κόρνο, ιχνηλατεί την απειλούμενη τέχνη της αγγειοπλαστικής κόκκινου πηλού, ακολουθώντας τους ρυθμούς της ζωής των αγγειοπλαστριών. Μέσα από ένα φεμινιστικό φακό φροντίδας, η Σκαρπάρη διερευνά ζητήματα ταυτότητας, εργασίας και ανήκειν, αναδεικνύοντας τη συχνά αόρατη, διαγενεακή εργασία των γυναικών που συντηρούν πολιτιστικά οικοσυστήματα.

Το ντοκιμαντέρ αγρέλια, όποιος θέλει, όποιος του αρέσκει είναι μια οικεία κινηματογραφική εκδρομή που παρακολουθεί τη σταδιακή διαμόρφωση της σχέσης μεταξύ της εικαστικού-σκηνοθέτριας Χριστίνας Σκαρπάρη και του συλλέκτη-χειροτέχνη Περικλή Γαβριήλ κατά το μάζεμα των αγρελιών. Τοποθετημένη στην κυπριακή ύπαιθρο της επαρχίας Λάρνακας, η ταινία αντιστέκεται στην εξαγωγική λογική της τεκμηρίωσης, προσφέροντας ένα κοινό ταξίδι που διαμορφώνεται από εμπιστοσύνη, αμοιβαιότητα και φροντίδα.

Το ντοκιμαντέρ Tastes in Plates; Getting together with Neighbours της Στέλλας Γεωργίου, μάς τοποθετεί στη συντροφιά ενός τραπεζιού όπου οι γείτονες μαζεύονται για να μοιραστούν μεσογειακές γεύσεις με την καλλιτέχνιδα.

Σ’ έναν κόσμο όπου η γονεϊκότητα βιώνεται περισσότερο ως βάρος αντί ως δικαίωμα, έχουμε οικοδομήσει ένα σύστημα που μοιάζει - και συχνά είναι - μη βιώσιμο, οικονομικά εξουθενωτικό και βαθιά άνισο για τους γονείς. Το Μάμμα δίνει φωνή στην ωμή πραγματικότητα της μητρότητας στην Κύπρο. Μέσα από προσωπικές εμπειρίες γυναικών και τη συμβολή ειδικών, φέρνει στην επιφάνεια τις κοινωνικές, οικονομικές και δομικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι μητέρες, αναδεικνύοντας ένα ξεκάθαρο αίτημα για ουσιαστική, συστημική αλλαγή. Η ταινία αποτελεί μια παραγωγή του FILMHOUSE PICTURES και RESET CY, σε σκηνοθεσία Χρίστου Κουτούλα και Χαράς Πιτσιλλίδου.

Eιδική Προβολή: Forensic Architecture

Σε συνεργασία με το The Island Club θα προβληθούν τρία έργα του Forensic Architecture: The Pylos Shipwreck, When it Stopped Being a War: The Situated Testimony of Dr Ghassan Abu Sittah και Return to Al-Main, που άπτονται της θεματικής του εκτοπισμού και της προσφυγοποίησης.

Το Forensic Architecture είναι ένας ερευνητικός οργανισμός με βάση του το Goldsmiths, Πανεπιστήμιο του Λονδίνου. Κύριο έργο του είναι η ανάπτυξη, και διάχυση νέων τεχνικών, μεθόδων και εννοιών για διερεύνηση κρατικής και εταιρικής βίας.

Πρόγραμμα προβολών: www.filmfestival.com.cy

Εισιτήρια: €5 ανά ταινία, €35 κάρτα φεστιβάλ (για όλες τις προβολές)

Προπώληση: SoldOut Tickets

Το Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Λεμεσού διοργανώνεται από τη Brave New Culture και επιχορηγείται από το Τμήμα Σύγχρονου Πολιτισμού του Υφυπουργείου Πολιτισμού.

Tεχνική Υποστήριξη: Event Pro, SMP

Yπότιτλοι: Ελληνικοί, Αγγλικοί

Όλες οι ταινίες είναι για άτομα άνω των 18 ετών.

Για περισσότερες πληροφορίες:

Tηλέφωνο 99 517 910

Ε-mail: lemesosdocs@gmail.com

Website: www.filmfestival.com.cy

Instagram | Facebook | TikTok @lemesosdocfest