Δημοσιεύτηκε στις 24 Οκτωβρίου 2019
Ο διπλωμάτης και ποιητής Γιώργος Σεφέρης υπήρξε ο πρώτος Έλληνας που τιμήθηκε με Νόμπελ και συγκεκριμένα με το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Στις 10 Δεκεμβρίου 1963, στην τελετή απονομής που έγινε στη Στοκχόλμη, παρέλαβε το επίζηλο βραβείο από τον βασιλιά της Σουηδίας Γουσταύο.
Από τη δεκαετία του ‘50 η ποίηση του Σεφέρη ήταν γνωστή και αναγνωρισμένη στο εξωτερικό. Το 1955 και το 1961 ήταν υποψήφιος για το Νόμπελ. Δύο χρόνια αργότερα, οι φήμες έδιναν κι έπαιρναν στην Αθήνα ότι θα ήταν αυτός ο νικητής.
Οι φήμες επιβεβαιώθηκαν το μεσημέρι της 24ης Οκτωβρίου, όταν έφθασε στην Αθήνα το τηλεγράφημα της Σουηδικής Ακαδημίας, που ανήγγειλε τη χαρμόσυνη είδηση. Ο Σεφέρης είχε κερδίσει το βραβείο «για το υπέροχο λυρικό ύφος του, που είναι εμπνευσμένο από ένα βαθύ αίσθημα για το ελληνικό πολιτιστικό ιδεώδες». Η Σουηδική Ακαδημία είχε ξεπληρώσει ένα χρέος της προς την Ελλάδα, καθώς στο παρελθόν είχε παρακάμψει τις υποψηφιότητες του Νίκου Καζαντζάκη και του Άγγελου Σικελιανού.
Ο Σεφέρης, όπως αναφέρει η ιστοσελίδα sansimera.gr, που ήταν καθηλωμένος στο σπίτι του από μια κρίση έλκους, θα δηλώσει εμφανώς ικανοποιημένος στους εκπροσώπους του Τύπου:Διαλέγοντας έναν Έλληνα ποιητή για το βραβείο Νομπέλ, νομίζω πως η Σουηδική Ακαδημία θέλησε να εκδηλώσει την αλληλεγγύη της με τη ζωντανή πνευματική Ελλάδα. Εννοώ: αυτή την Ελλάδα για την οποία τόσες γενεές αγωνίστηκαν, προσπαθώντας να κρατήσουν ό,τι ζωντανό από τη μακριά παράδοση της. Νομίζω, ακόμη, ότι η Σουηδική Ακαδημία θέλησε να δείξει πως η σημερινή ανθρωπότητα χρειάζεται και την ποίηση – κάθε λαού – και το ελληνικό πνεύμα.
Η επικράτηση του έλληνα ποιητή
Η επικράτηση του έλληνα ποιητή δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Η αρμόδια επιτροπή, από τους περίπου 80 υποψηφίους, επέλεξε έξι: τον ιρλανδό θεατρικό συγγραφέα Σάμουελ Μπέκετ, τον αγγλοαμερικανό ποιητή Γ.Χ. Όντεν, τον ιάπωνα συγγραφέα Γιούκιο Μίσιμα, τον χιλιανό ποιητή Πάμπλο Νερούδα, τον δανό συγγραφέα Άξελ Σαντεμόζε και τον Σεφέρη. Με ψηφοφορία, τα μέλη της επιτροπής ξεχώρισαν την τριάδα των Σεφέρη, Νερούδα και Όντεν και ακολούθως με ομοφωνία επέλεξαν να δώσουν το βραβείο στον Γιώργο Σεφέρη.
Στην Ελλάδα, η υποδοχή της βράβευσης Σεφέρη δεν ήταν και τόσο ενθουσιώδης. Τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων απασχολούσαν οι εκλογές της 3ης Νοεμβρίου και αναμέτρηση της ΕΡΕ με την Ένωση Κέντρου. Η Αριστερά μάλλον έδειξε την προτίμησή της στον Πάμπλο Νερούδα, που ανήκε στο ιδεολογικό της στρατόπεδο, ενώ μία δεξιά εφημερίδα, ο «Ελεύθερος», δεν δίστασε να αναπαράγει τις φήμες που κυκλοφορούσαν ότι ο διπλωμάτης Σεφέρης «είχε ξεπουλήσει την Κύπρο για να πάρει το Νόμπελ».
Η ομιλία του Γιώργου Σεφέρη
Στις 10 Δεκεμβρίου έγινε η τελετή απονομής των βραβείων Νόμπελ και το ίδιο βράδυ ο Σεφέρης εκφώνησε ένα σύντομο λόγο στο δείπνο που παρατέθηκε για τους νομπελίστες στο Δημαρχείο της Στοκχόλμης, ενώ την επομένη έδωσε διάλεξη στη Σουηδική Ακαδημία. Στην ομιλία του συνόψισε τις πεποιθήσεις του για την άμεση και αδιάσπαστη συνέχεια της ελληνικής γλώσσας από την αρχαιότητα ως τη σημερινή εποχή: « …Ανήκω σε μια χώρα μικρή. Ένα πέτρινο ακρωτήρι στη Μεσόγειο, που δεν έχει άλλο αγαθό παρά τον αγώνα του λαού του, τη θάλασσα, και το φως του ήλιου. Είναι μικρός ο τόπος μας, αλλά η παράδοσή του είναι τεράστια και το πράγμα που τη χαρακτηρίζει είναι ότι μας παραδόθηκε χωρίς διακοπή. Η ελληνική γλώσσα δεν έπαψε ποτέ της να μιλιέται. Δέχτηκε τις αλλοιώσεις που δέχεται καθετί ζωντανό, αλλά δεν παρουσιάζει κανένα χάσμα…».
Αναφέρθηκε επίσης στην αναγκαιότητα και τη λειτουργία της ποίησης στο σύγχρονο κόσμο: «Είναι σημαντικό το ότι η Σουηδία θέλησε να τιμήσει και τούτη την ποίηση και όλη την ποίηση γενικά, ακόμη και όταν αναβρύζει ανάμεσα σ’ ένα λαό περιορισμένο. Γιατί πιστεύω πως τούτος ο σύγχρονος κόσμος όπου ζούμε, ο τυραννισμένος από το φόβο και την ανησυχία, τη χρειάζεται την ποίηση».
Σχετικά
"Η ζωγραφική ως αναψυχή" του Κωνσταντίνου Τζέπρα
Μία έκθεση ζωγραφικής με πολλές επιστρώσεις του λαδιού
Η Μπιενάλε Λάρνακας ανακοινώνει το θεματικό της πλαίσιο για το 2025
Οι λεπτομέρειες για το ανοιχτό κάλεσμα στους καλλιτέχνες
Έκθεση των μικρών δημιουργών της Αιγαία
Χρώματα, πινελιές, γλυπτά, κεραμικά, πίνακες, φωτογραφίες, χαρακτήρες, αντικείμενα, ιστορίες
«Φανερώματα: Όψεις του αλλόκοσμου στη ζωγραφική και το σχέδιο» στο Δημοτικό Κέντρο Τεχνών Λευκωσία
H έκθεση θα εγκαινιαστεί στις 21 Μαρτίου 2024 και θα διαρκέσει μέχρι τις 13 Ιουλίου 2024.
Η Sana López Abellán, αναλαμβάνει την επιμέλεια της Μπιενάλε Λάρνακας 2025
Η Μπιενάλε Λάρνακας είναι η μεγαλύτερη διεθνής καλλιτεχνική εκδήλωση που γίνεται στην χώρα μας κάθε δύο χρόνια
Δύο σημαντικές γυναίκες ζωγράφους θα μας συστήσει η Λεβέντειος Πινακοθήκη την Ημέρα της Γυναίκας
Η ξενάγηση θα είναι δωρεάν
Ατομική εικαστική έκθεση του Βαλεντίνου Βασιλείου στην γκαλερί Exhibit8 στη Λεμεσό
Ο καλλιτέχνης εξετάζει εκ νέου είδωλα που ανήκουν τόσο στην ποπ κουλτούρα, όσο και σε θρησκευτικές και εθνικές κουλτούρες
Η έκθεση ζωγραφικής της Ανθής Χαραλάμπους μας ταξιδεύει σε εξωτικά μέρη
Τίτλος της τρίτης ατομικής έκθεσης της καλλιτέχνιδας, "Το τοπίο μου ανάμεσα σε δύο κόσμους"
To CVAR καλεί καλλιτέχνες να λάβουν μέρος στο Μουσείο shARe
Aνοικτή πρόσκληση για υποβολή έργων από καλλιτέχνες όλων των ειδικοτήτων
Το Ψοφίμι είναι η νέα δουλειά του εικαστικού Γιάννη Σακέλλη
το γυναικείο σώμα ως κατεξοχήν σύμβολο κάλλους, με επίκεντρο τη φθορά του