10 πολύ καλοί λόγοι για να πας στο Κοιλάνι το σαββατοκύριακο

Δημοσιεύτηκε στις 04 Οκτωβρίου 2019

Ένα από τα πιο όμορφα Κρασοχώρια της Λεμεσού γιορτάζει αυτό το σαββατοκύριακο πραγματοποιώντας για ακόμα μία χρονιά τη διάσημη πλέον γιορτή του παλουζέ, τα Αφάμια, μία μεγάλη γιορτή η οποία δίνει την ευκαιρία σε όλους μας να γνωρίσουμε το χωριό, να απολαύσουμε τα τοπικά εδέσματά του και να διασκεδάσουμε.

Εξάλλου, τα Αφάμια, μία γιορτή που σχετίζεται με τον τρύγο και την παραγωγή του κρασιού, δίνοντάς μας την ευκαιρία να επισκεφθούμε το χωριό, να δοκιμάσουμε το ντόπιο κρασί και τις νοστιμιές και να γνωρίσουμε την ιστορία και την παράδοση του τόπου. Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος το Κοιλάνι προσκαλεί ντόπιους και ξένους να έρθουν στο χωριό να γευτούν ζεστό παλουζέ, να χορέψουν και να τραγουδήσουν, να επισκεφτούν τα οινοποιεία του χωριού και να περάσουν μία όμορφη μέρα.

Φωτογραφίες: Γιώργος Μιχαήλ
Κεντρική φωτογραφία: Μάριος Πίσης

Πού βρίσκεται
Το χωριό θα το συναντήσεις κοντά στη δυτική όχθη του Κρυού ποταμού (παραπόταμος του Κούρη), σε υψόμετρο 820 μέτρων και σε απόσταση 36 χιλιομέτρων βορειοδυτικά της Λεμεσού. Για να φτάσεις μέχρι εκεί πρέπει να βγεις από την έξοδο της Ερήμης και να ανηφορίσεις προς Κρασοχώρια, περνώντας διαδοχικά από Πάνω Κυβίδες και Βουνί.

Το όνομα
Υπάρχουν διάφορες εκδοχές για το πώς πήρε το χωριό το όνομά του. Σύμφωνα με μια εκδοχή το χωριό ήταν κάποτε γνωστό ως 'Κούριον' από το γιο του μυθικού βασιλιά της Κύπρου Κινύρα - ένα όνομα που κράτησε μέχρι τη Βυζαντινή Περίοδο. Κατά τη Φραγκοκρατία μετονομάστηκε σε Κοιλάνι. Μια δεύτερη θεωρία λέει ότι προέρχεται από την αρχαία πόλη Κυλλήνη της Πελοποννήσου στην Ελλάδα, απ' όπου κατάγονταν οι πρώτοι κάτοικοι του χωριού. Μια τρίτη εκδοχή υποστηρίζει ότι το όνομα μπορεί να προέρχεται από τη θέση του χωριού σε μια κοιλάδα.

Αυτό το σαββατοκύριακο είναι μία πολύ καλή αφορμή για να φτάσεις μέχρι εκεί και για του λόγου το αληθές σου συνοψίζουμε εννέα πολύ καλούς λόγους για μία εξόρμηση μέχρι το Κοιλάνι.

1. Γιορτή Παλουζέ στο Κοιλάνι
Το κεφαλοχώρι των κρασοχωριών, το Κοιλάνι, που φημίζεται για τις ποικιλίες των αμπελιών του, και κυρίως για τον παραδοσιακό ππαλούζε του, διοργανώνει για άλλη μία χρονιά τα Αφάμια. H γιορτή του παλουζέ (και φέτος όπως και πέρσι) θα είναι διήμερη και θα πραγματοποιηθεί το σαββατοκύριακο 5 & 6 Οκτωβρίου και στο πρόγραμμα του και φέτος όπως και κάθε χρόνο θα περιλαμβάνονται εκδηλώσεις όπως παραδοσιακό μουσικοχορευτικό πρόγραμμα, παρασκευή και προσφορά δωρεάν παλουζέ στους επισκέπτες, απόσταξη ζιβανίας και επίσκεψη στα μουσεία, στα οινοποιεία και στις εκκλησίες της κοινότητας που θα παραμείνουν ανοικτά κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης.
Info: Σάββατο 5, 17.30 & Κυριακή 6 Οκτωβρίου, Κοιλάνι, επ. Λεμεσού, 11.00.

2. Το Οινοποιείο Βλασίδη
Το Οινοποιείο Βλασίδη, που έχει έδρα του το χωριό Κοιλάνι είναι μία καλή ευκαιρία να το επισκφτείς, να γευτείς τα υπέροχα κρασιά του και να αγοράσεις τα αγαπημένα σου. Τα κρασιά του Οινοποιείου Βλασίδη παράγονται κυρίως από τις ερυθρές ποικιλίες Shiraz, Cabernet Sauvignon και Merlot, καθώς και από τις λευκές Ξυνιστέρι και Sauvignon blanc. Τα περισσότερα σταφύλια που χρησιμοποιούνται στα κρασιά του Οινοποιείου Βλασίδη προέρχονται από τα 180 στρέμματα των ιδιόκτητων αμπελώνων του Κτήματος και συμπληρώνονται από αλλά συνεργαζόμενων ντόπιων αμπελουργών, οι καλλιέργειες των οποίων ελέγχονται συχνά και διεξοδικά με σκοπό τη διασφάλιση της υψηλής ποιότητας της πρώτης ύλης. Στους αμπελώνες του Κτήματος έχουν φυτευθεί και άλλες κυπριακές ποικιλίες όπως το Μαραθεύτικο, το Γιαννούδι, και η Πρωμάρα, που χρησιμοποιούνται σε ενδιαφέροντα χαρμάνια. Οι αμπελώνες εκτείνονται στην ευρύτερη ορεινή περιοχή του χωριού Κοιλάνι, νότια του Τροόδους, σε υψόμετρο που ξεκινά από τα 700 μέτρα και φτάνει στα 1000 μέτρα, στις κορυφές του βουνού Αφάμης.
(97789560)

3. Οινοποιείο Αγία Μαύρη
Στο Κοιλάνι θα συναντήσεις το οινοποιείο Αγία Μαύρη και θα συναντήσεις εκεί τους παραγωγούς Γιαννούλα και Ιωάννη Ιωαννίδου, το γλυκό ζευγάρι της κυπριακή οινοποιίας, που εξαιτίας τους το όνομα του νησιού μας ακούγεται σε μεγάλους διεθνείς διαγωνισμούς κρασιού. Ο κ. Ιωάννης, γιατρός στο επάγγελμα, και η σύζυγός του Γιαννούλα φρόντισαν να κρατήσουν ζωντανή την παράδοση της οικογενείας που παρήγαγε το δικό της κρασί και ζιβανία από πολύ παλιά. Έπειτα από ένα ταξίδι στην Αυστρία και αφού είχαν την ευκαιρία να δουν πώς παράγεται ο τοπικός αυστριακός οίνος επέστρεψαν στην Κύπρο εμπνευσμένοι και αποφασισμένοι να ιδρύσουν το δικό τους μικρό οινοποιείο. Είναι το πρώτο οινοποιείο που έχει συσταθεί στο χωριό Κοιλάνι. Ιδρύθηκε το 1983 ανάμεσα στους αμπελώνες του χωριού και σήμερα παράγει περίπου 55.000 μπουκάλια το χρόνο. Είναι παραδοσιακά χτισμένο και ο εσωτερικός του χώρος μοιάζει με μίνι μουσείο κρασιού.
(25470225, 25370777) Κοιλάνι, επ. Λεμεσού. Wine tasting: Δ-Κ 10.00-17.00.

4. Οινοποιείο Ερημούδη
Στο όμορφο Κρασοχώρι της Λεμεσού θα βρεις ακόμη ένα οινοποιείο. Πρόκειται για το Οινοποιείο Ερημούδης, που ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1990 και βρίσκεται μετά το αρχαίο εκκλησάκι της Αγίας Μαύρης στο δρόμο που οδηγεί στο χωριό Κοιλάνι. Εδώ μπορείς να δοκιμάσεις τα κρασιά του Οινοποιείου και να αγοράσεις κάποια από αυτά. Κρασιά τοπικής παραγωγής, από επιλεγμένες ποικιλίες σταφυλιών που τα χαρακτηρίζει η αυθεντικότητα στη γεύση. Μια γκάμα κρασιών για διάφορα γούστα και διαφορετικούς ουρανίσκους. Constantino- cabernet sauvignon, Εrimoudes- shiraz για τα οποία γίνεται παλαίωση σε ξύλινα δρύινα γαλλικά βαρέλια. Κόκκινα ξηρά τα Nikolina & Miltiades, ξηρό ροζέ το Lucy, Αthina το λευκό ξηρό, και για απεριτίφ τα Moscato σε λευκό και ροζέ γλυκύ.
(25470669 & 99625826)

5. Η εκκλησία του μονογενή
Στο Κοιλάνι θα συναντήσεις τη μοναδική εκκλησία που υπάρχει στην Κύπρο και είναι αφιερωμένη Μονογενή Υιόν του Θεού! Η εκκλησία βρίσκεται κοντά στην κεντρική πλατεία του χωριού και λειτουργεί κάθε δύο βδομάδες, όμως είναι ανοιχτή καθημερινά για τους επισκέπτες. Επιπλέον, περίπου 2 χιλιόμετρα έξω από το Κοιλάνι θα βρείτε, σε μια τοποθεσία τόσο εξωπραγματική όσο και όμορφη, ένα εξωκλήσι αφιερωμένο στην Αγία Μαύρα (Μαύρη) και τον Άγιο σύζυγό της Τιμόθεο.

6. Παναγία Ελεούσα
Η κύρια εκκλησία του Κοιλανιού, που βρίσκεται στο κέντρο του χωριού, είναι αφιερωμένη στην Παναγία την Ελεούσα, ενώ εκεί βρίσκεται και το Εκκλησιαστικό Μουσείο με εικόνες του 13ου αιώνα καθώς και εικόνες από τον 18ο αιώνα οι οποίες συνδέονται κυρίως με αγιορείτικο εργαστήριο!

7. Πλάτανος 1200 ετών
Στην τοποθεσία που βρίσκεται το εξωκλήσι θα συναντήσεις τα τεράστια πλατάνια (ο πλάτανος της Αγίας Μαύρας είναι 1.200 ετών, έχει ύψος 35 μέτρα και περιφέρεια βάσης 8 μέτρα), πάνω στις όχθες της κοίτης του Κρυού που «σκεπάζουν» το μικρό εκκλησάκι και τα δύο παραδοσιακά εστιατόρια που υπάρχουν χρόνια τώρα στην περιοχή. Τα πλατάνια, το πανέμορφο εκκλησάκι, η μορφολογία του τόπου, αλλά περισσότερο η ιστορία της περιοχής, σε συνδυασμό με τον εκκωφαντικό θόρυβο που κάνουν τα νερά καθώς «τρέχουν» στην κοίτη του ποταμού, συμπληρώνουν μία εικόνα ειδυλλιακή, την οποία μόνο αν βρεθείς εκεί θα καταλάβεις. Το εκκλησάκι είναι κτισμένο στη δυτική όχθη του ποταμού, στο σημείο όπου τελέσθηκε Θαύμα και η Αγία Μαύρα και ο σύζυγός της Τιμόθεος σώθηκαν από τους διώκτες τους.

8. Η πλούσια παραδοσιακή αρχιτεκτονική
Το σπουδαίο αμπελοχώρι της Λεμεσού έχει να επιδείξει πλούσια παραδοσιακή λαϊκή αρχιτεκτονική. Η εικόνα με τα στενά πλακόστρωτα ανηφορικά δρομάκια, τις κεραμιδένιες στέγες, τα γραφικά ανώγια, τους αυλόγυρους με τα πιθάρια, τα όμορφα μπαλκονάκια και τις καμάρες με τα ανάγλυφα πλαίσια στις εισόδους των σπιτιών τα οποία είναι κτισμένα με πελεκητή ασβεστόπετρα, αποτελεί το καλύτερο 'ορεκτικό' για τη γερή δόση παράδοσης που θα απολαύσεις στο Κοιλάνι.

9. Φαγητό στις ταβέρνες
Στο Κοιλάνι θα βρεις δύο ταβερνούλες. Η πρώτη, 'Αγία Μαύρη' (25470542) βρίσκεται απέναντι από το ομώνυμο εκκλησάκι και θα είναι ανοικτή Σάββατο και Κυριακή το μεσημέρι. Το Σάββατο σερβίρει μαγειρευτά και είδη σχάρας στα κάρβουνα ενώ Κυριακή σερβίρει κλέφτικο με κεφτέδες, κουπέπια, ορεκτικά και σαλάτα με 14 ευρώ το άτομο και σούβλα αρνίσια (15 ευρώ) και χοιρινό-κοτόπουλο με 12 ευρώ μαζί με τα συνοδευτικά της. Το άλλο ταβερνάκι 'Τα Τρία Πεύκα' (25470046), λειτουργεί μόνο τους καλοκαιρινούς μήνες τις Κυριακές. Σερβίρει αρνίσια σούβλα με συνοδευτικά 15 ευρώ το άτομο και χοιρινό-κοτόπουλο με 12 ευρώ. Για φαγητά της ώρας και είδη σχάρας μπορείς επίσης να καθίσεις σε ένα από τα 'Κορίνεον' (99608196), 'Ξένιος Κ. Ρωτή' (96512775) και το 'Πολιτιστικό Κέντρο' (25470542), τα οποία βρίσκονται μέσα στο χωριό, ενώ υπάρχει τέλος και η επιλογή του snack bar 'Σκουλιάς' (25470107) στο πάρκο.

10. Τα διάσημα γλυτζιστά
Μην παραλήψεις να δοκιμάσεις τα διάσημα γλυτζιστά του Κοιλανίου, ενός σπάνιου παραδοσιακού εδέσματος της κυπριακής γαστρονομίας, που οι Κοιλανιώτισσες το φτιάχνουν σε κάθε γιορτή. Kαι σε περίπτωση που δεν ξέρεις, μάθε ότι τα Γλυτζιστά ονομάζονταν τα γλυκίσματα που έφτιαχναν οι νοικοκυρές στα σπίτια τους και είχαν το σχήμα του ρόμβου και παρασκευάζονταν με λεπτό μακρόστενο φύλλο που παραγεμιζόταν με αμύγδαλα κοπανισμένα, κανέλα και ζάχαρη. Μετά το τηγάνισμα τα έριχναν σε σιρόπι (Κυπρή και Πρωτόπαπα 2003, 254-255).