Δημοσιεύτηκε στις 21 Μαρτίου 2021
Πέραν του χαλλουμιού που αναμένεται να κατοχυρωθεί σε επίπεδο Κομισιόν στις 26 Μαρτίου ως Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ), ακόμη δύο φάκελοι έχουν σταλεί πρόσφατα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για αξιολόγηση σε κοινοτικό επίπεδο. Πρόκειται για δύο ζυμαρικά, τα μακαρόνια της σμίλας και τα τερτζιελλούθκια, ενώ άλλα τρία (ροδόσταγμα Αγρού, πατάτα Κοκκινογής Κοκκινοχωριών και Χαλίτζια) αξιολογούνται αυτή την περίοδο σε εθνικό επίπεδο.
Περαιτέρω, σύμφωνα με δημοσίευμα του Philenews, υπάρχει μία πλειάδα εξαιρετικών προϊόντων της κυπριακής γης όπως για παράδειγμα ο σουτζιούκκος, το παστέλι Ανώγυρας, τα αρκατένα Ομόδους, ο τραχανάς και το μέλι ανθέων που παίρνουν σειρά για αξιολόγηση. Απαραίτητη βέβαια η εκδήλωση ενδιαφέροντος από τους ίδιους τους παραγωγούς τους, αφού καλούνται να τεκμηριώσουν ισχυρότερους δεσμούς με την περιοχή στην οποία παρασκευάζονται αυτά τα προϊόντα.
Η εγγραφή του λουκάνικου Πιτσιλιάς και της λούντζας Πιτσιλιάς ως προϊόντων Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ) στις αρχές Φεβρουαρίου, ανέβασε τον αριθμό των κατοχυρωμένων προϊόντων στα οκτώ, έχοντας ανοίξει τον δρόμο για την κατοχύρωση και άλλων. Το ροδόσταγμα Αγρού, η πατάτα Κοκκινογής Κοκκινοχωριών και τα χαλίτζια, είναι τα τρία προϊόντα που εξετάζονται και αξιολογούνται αυτή την περίοδο σε εθνικό επίπεδο, έτσι ώστε να προωθηθούν για εγγραφή τους στον κατάλογο προϊόντων ΠΓΕ της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι στις 5 Μαρτίου στάλθηκαν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για αξιολόγηση οι φάκελοι που αφορούν τα μακαρόνια της σμίλας και τα τερτζιελλούθκια. Για τα δύο είδη ζυμαρικών η αίτηση υποβλήθηκε από τον Σύλλογο Γυναικών Υπαίθρου Λάρνακας.
Τα μακαρόνια της σμίλας/ μακαρόνια του σκλινιτζιού είναι αποξηραμένα ζυμαρικά τα οποία παρασκευάζονται από την ανάμειξη νερού με αλεύρι από σκληρό σιτάρι και χαρακτηρίζονται από μια μικρή οπή (τρύπα) η οποία διαπερνά το μακαρόνι σε οριζόντια τομή.
Τα τερτζιελλούθκια είναι αποξηραμένα ζυμαρικά τα οποία παρασκευάζονται με την ανάμειξη αλεύρου από σκληρό σιτάρι και νερού και με την προσθήκη ελάχιστου αλατιού, και μοιάζουν με μικρούς κρίκους.
Πέραν των πιο πάνω, το υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος έχει θέσει στις προτεραιότητες του την κατοχύρωση και την ανάδειξη, σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, των ποιοτικών χαρακτηριστικών και άλλων εξαίρετων εγχώριων προϊόντων, όπως για παράδειγμα ο σουτζιούκκος, το παστέλι Ανώγυρας, τα αρκατένα Ομόδους, ο τραχανάς και το κυπριακό μέλι ανθέων.
Είδη με ποιοτικά χαρακτηριστικά
Σύμφωνα με τον υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Κώστα Καδή, δίδεται ιδιαίτερη σημασία στην ανάπτυξη και την προβολή των ποιοτικών προϊόντων του τόπου μας, είτε αυτά είναι πρωτογενούς παραγωγής είτε μεταποιημένα. «Η στρατηγική που υιοθετήσαμε προς την κατεύθυνση αυτή στοχεύει στην παραγωγή ασφαλών γεωργικών προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας, τα οποία, μέσω των ποιοτικών τους χαρακτηριστικών, της ιδιοτυπίας που παρουσιάζουν και της κατάλληλης σήμανσης, θα ξεχωρίζουν από τα ομοειδή προϊόντα άλλων χωρών», είπε ο κ. Καδής. Επεσήμανε, ακόμα, πως στην προσπάθεια αυτή σημαντική είναι η συμμετοχή και η συμβολή όλων των εμπλεκομένων.
Οκτώ κατοχυρωμένα ΠΟΠ και ΠΓΕ
Οκτώ συνολικά προϊόντα έχουν μέχρι στιγμής να κατοχυρωθεί ως προϊόντα ΠΟΠ και ΠΓΕ, ενώ πολλά άλλα βρίσκονται προ των πυλών της κατοχύρωσης. Τα λουκάνικα και η λούντζα Πιτσιλιάς ήταν τα τελευταία κυπριακά προϊόντα που απέκτησαν την ευρωπαϊκή έγκριση.
Οι καταχωρίσεις του λουκάνικου Πιτσιλιάς και της λούντζας Πιτσιλιάς, όπως και η καταχώριση της ονομασίας χοιρομέρι Πιτσιλιάς τον Σεπτέμβριο του 2020, παρέχουν πλέον τη δυνατότητα προβολής και προώθησης των προϊόντων αυτών μέσω ενός από τα πλέον αναγνωρισμένα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Την οκτάδα των κατοχυρωμένων προϊόντων αποτελούν τα κουφέτα αμυγδάλου Γεροσκήπου (ΠΓΕ), το λουκούμι Γεροσκήπου (ΠΓΕ), το παφίτικο λουκάνικο (ΠΓΕ), το γλυκό τριαντάφυλλου Αγρού (ΠΓΕ), το κολοκάσι Σωτήρας / κολοκάσι - πούλλες Σωτήρας (ΠΟΠ), το χοιρομέρι Πιτσιλιάς, το λουκάνικο Πιτσιλιάς (ΠΓΕ) και η λούντζα Πιτσιλιάς (ΠΓΕ).
Πέντε προϊόντα παίρνουν σειρά για αξιολόγηση
• Ο σουτζιούκκος, παρασκευάζεται κυρίως στις αμπελουργικές περιοχές του νησιού μας. Πρώτες ύλες για την παρασκευή του είναι ο χυμός σταφυλιού γηγενών ποικιλιών (ντόπιο μαύρο και ξυνιστέρι), το αλεύρι και οι ξηροί καρποί (αμύγδαλο ή καρύδι). Πρόκειται ασφαλώς για ένα προϊόν φημισμένο στο νησί. Οι πρώτες αναφορές για την παρασκευή του γλυκού αυτού γυρίζουν πίσω στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, οπότε άρχισε η άφθονη παραγωγή σταφυλιών στα χωριά των ορεινών/ ημιορεινών περιοχών, ιδιαίτερα στη Μαραθάσα και στην Πιτσιλιά. Η καταχώριση του σουτζιούκκου δεν θα επηρεάσει θετικά μόνο τους παρασκευαστές του προϊόντος, αλλά θα δώσει και μια μεγάλη ώθηση στην αμπελοκαλλιέργεια της Κύπρου, αφού ο χυμός του σταφυλιού αποτελεί πρωταρχικό στοιχείο στην παρασκευή του.
• Το παστέλι Ανώγυρας έχει ως πρώτη ύλη το χαρούπι, τον μαύρο χρυσό της Κύπρου, κατά τα παλαιότερα χρόνια, αλλά και με μεγάλη προοπτική να επανακτήσει την αξία του και σήμερα. Το παστέλι καταγράφεται στις Ασίζες (συλλογή νόμων κατά τη Φραγκοκρατία) ως φορολογούμενο προϊόν. Η λέξη «παστέλι» είναι γαλλική (pastel) και καθιερώθηκε στα χρόνια των Φράγκων, οι οποίοι και δίδαξαν την τέχνη της παρασκευής του. Παράλληλα με το παστέλλι Ανώγυρας, ένα ακόμη εξαιρετικό παρεμφερές προϊόν της Κύπρου, το χαρουπόμελο, συγκεντρώνει όλα τα απαραίτητα στοιχεία για να πάρει τον δρόμο της καταχώρησης ως ΠΟΠ ή ΠΓΕ. Το δε όφελος από μια τέτοια αναγνώριση είναι πολλαπλό και πολυδιάστατο: αξιοποίηση μιας ξηρικής καλλιέργειας, υπό συνθήκες κλιματικής αλλαγής, προστασία του περιβάλλοντος αφού η χαρουποκαλλιέργεια, με εξαίρεση την ποντίκα, δεν προσβάλλεται από εχθρούς και ασθένειες, πολύ μειωμένες καλλιεργητικές φροντίδες κ.ά..
• Ιδιαίτερα γνωστά είναι τα αρκατένα, τα οποία παρασκευάζονται στο Όμοδος αλλά και στην ευρύτερη περιοχή. Ως πρώτες ύλες έχουν τα ρεβίθια, την πιπερόριζα και το αλεύρι. Τα «αρκατένα» κουλούρια παρασκευάστηκαν για πρώτη φορά στο Όμοδος γύρω στο 1880. Την τέχνη του «αρκατένου», την έφερε στο Όμοδος από τη Σμύρνη η σμυρνιά Χατζηστασού, που παντρεύτηκε και εγκαταστάθηκε στο χωριό. Η ονομασία «αρκατένο» πιθανότατα προέρχεται από τη λέξη «εργάτης», λόγω της πολύωρης διαδικασίας παρασκευής.
• Ο τραχανάς Κύπρου ή τραχανάς Στατού ή τραχανάς μιας άλλης περιοχής είναι ένα προϊόν με σημαντική αγοραστική αξία στο νησί και έχει ως πρώτες ύλες το γάλα, το σιτάρι και το αλάτι. Στη βιβλιογραφία, ο τραχανάς καταγράφεται ως «εθνικό πιάτο της Κύπρου» και συνδέεται άμεσα με την κυπριακή ταυτότητα. Επειδή η υφή του είναι τραχιά, πιθανότατα η ονομασία του να προέρχεται από τη λέξη «τράχωνας», που αποδίδεται σε άγριας υφής σκληρό έδαφος. Φαίνεται ότι η πιο παλιά μέχρι σήμερα γραπτή αναφορά σε «τραχανά» βρίσκεται σε αίτημα της Ιεράς Μονής Κύκκου το 1553 προς τις ενετικές Αρχές, για ενίσχυσή της Μονής με ποσότητες σιταριού για παρασκευή τραχανά.
• Μέλι ανθέων. Η σημαντικότητα της μελισσοκομίας στο νησί αποδεικνύεται και από αρχαιολογικά ευρήματα, με δύο χρυσά κοσμήματα που φέρουν παραστάσεις μελισσών και τοποθετούνται στην Κυπροαρχαϊκή και την Κυπροκλασική Περίοδο. Αξιοσημείωτο θεωρείται και το γεγονός ότι το 1879 φαίνεται να λειτουργούσε στην Κύπρο σύνδεσμος μελισσοκόμων.
Κεντρική εικόνα: Παραδοσιακά Αλλαντικά Αγρού - Πέτρος Σταύρου
Σχετικά

Φάγαμε τρομερό gelato σε δημοφιλή μπιραρία του Πρωταρά
Η νέα προσθήκη στο μενού της gastropub του Πρωταρά, κάνει θόρυβο

Δύο μοναδικά εστιατόρια δίπλα στη θάλασσα της Αγίας Νάπας, που αξίζει να ανακαλύψεις το φετινό καλοκαίρι
Από τη χαλαρή πολυτέλεια του Vala Beach Club μέχρι την υψηλή κουζίνα και τα δημιουργικά cocktails του Glasshouse Lounge Restaurant, εδώ θα ζήσεις εμπειρίες που συνδυάζουν θάλασσα, γεύση και στυλ

Ο Αντρέας φτιάχνει την Kreppa που έχει ξετρελάνει τους Λεμεσιανούς και όχι μόνο
Το ολοκαίνουριο, μοντέρνο truck της πόλης, φτιάχνει την καλύτερη -ίσως- κρέπα που έχει φάει μέχρι σήμερα

Taste Atlas: Μια ελληνική πόλη στις 100 καλύτερες για φαγητό στον κόσμο
Ωστόσο, δεν είναι ψηλά στη λίστα καθώς δεν μπήκε ούτε στις 50 καλύτερες πόλεις - Διαθέτει «μοναδικά παραδοσιακά εστιατόρια»

Taste Atlas: Η ελληνική κουζίνα είναι η καλύτερη στον κόσμο - Στη λίστα και η κυπριακή
«Πού να πάμε για καλοκαιρινές διακοπές; Κάπου με το καλύτερο φαγητό, φυσικά!» γράφει το Taste Atlas

Ένα από τα αρχαιότερα στέκια της Λευκωσίας για οφτό, επιστρέφει
Επαναλειτουργεί σήμερα, ύστερα από ένα μικρό διάλειμμα

Τις Παρασκευές του Ιούλη πάμε για Smash burger με θέα στη νέα ταβέρνα του Καλοπαναγιώτη
Smash Fridays στη Μωροκανέλλα στον Καλοπαναγιώτη – Smash burgers με θέα την κοιλάδα της Μαραθάσας

1+1 προσφορά στο ολοκαίνουργιο ρόφημα της αλυσίδας Starbucks
Καλωσορίζουμε το καλοκαίρι με τον πιο δροσερό τρόπο

Ένα ζευγάρι Κυπρίων στην κορυφή των «φισιάτικων» στη Μεγάλη Βρετανία
Ένα ζευγάρι Κυπρίων βρέθηκε στην κορυφή των «φισιάτικων» (fish and chips) της Βρετανίας

Το beach bar/restaurant της Λεμεσού που μεταμορφώθηκε κι έγινε κούκλα!
Ναι, το Plage άλλαξε… και του πάει!

Προς πώληση ένα από τα πιο διάσημα ταβερνάκια-στέκια της Λευκωσίας
Μία από τις πιο όμορφες αυλές της Λευκωσίας, κατέβασε ρολά

Τέλος εποχής για το θρυλικό σουβλάκι του Άρη
Όλη η Kύπρος έχει φάει από εκεί: Το τέλος του θρυλικού σουβλατζίδικου που λάτρεψαν ντόπιοι και επισκέπτες της συμπρωτεύουσας