Δημοσιεύτηκε στις 29 Απριλίου 2013
Ο Ανδρέας Μυλωνάς, όνομα και πράμα (!), αλέθει αλεύρι από τότε που θυμάται τον εαυτό του. Παρακολουθούσε πρώτα τον παππού του, τον πατήρ Νικόλα, που είχε το νερόμυλο κάτω στην κοιλάδα απ' όπου περνά ο ποταμός Σερράχης, και ύστερα τον πατέρα του, Σάββα Μιχαήλ, που τον βοηθούσε με το ίδιο μεράκι και την ίδια αγάπη μέχρι το 1983, οπότε έφερε ο ίδιος το μύλο πάνω στο χωριό, δίπλα στο σπίτι του, αλέθοντας μόνο κυπριακό σιτάρι που το συσκευάζει για ντόπια κατανάλωση. "Η μαστορκά είναι στη συντήρηση του μύλου" μας λέει με έμφαση ο κύριος Ανδρέας. Και όση ώρα μας μιλά και τον φωτογραφίζουμε, βάζει κάθε τόσο τα χέρια του κάτω από την αντλία απ' όπου ρέει το αλεσμένο αλεύρι και γεμίζει τις χούφτες του με την "ασπρόσκονη" που την ψηλαφίζει με αγάπη. "Μόνο κυπριακό σιτάρι αλέθω και αυτό που παίρνεις από κοντά μου είναι εκατό τοις εκατό αλεύρι ολικής αλέσεως", μας λέει περήφανα. Και δώσ' του να αδειάζει μέσα στο μύλο σάκους από σιτάρι και να σηκώνει σύννεφα άσπρης σκόνης, δημιουργώντας μια περίεργη ομίχλη πίσω από τον ασταμάτητο θόρυβο της μηχανής... Στο σκοτεινό υποστατικό όπου διατηρεί το μύλο του, οι τοίχοι είναι γεμάτοι παραδοσιακά εργαλεία-κειμήλια, η σοβάντζα φιλοξενεί οικογενειακές φωτογραφίες και αντικείμενα-αντίκες, ενώ σε μια μικρή αποθηκούλα βρίσκονται στοιβαγμένες ξύλινες γούρνες σε διάφορα μεγέθη, κατάλοιπα μιας άλλης εποχής. Στην είσοδο, ένας πίνακας γεμάτος γνωμικά και φωτογραφίες ηρώων, σου δίνει μια διαφορετική εικόνα να περιεργάζεσαι όση ώρα ο μύλος αλέθει, ενώ στο πάνω διάζωμα, η βεράντα του κύριου Ανδρέα και της κυρίας Έλλης, είναι γιομάτη λουλούδια και ζαρζαβατικά. "Πόσο καιρό διατηρείται το αλεσμένο αλεύρι;", τον ρώτησα. "Αν είναι χειμώνας, δύο μήνες, αν είναι καλοκαίρι, άντε ενάμισι μήνα το πολύ και στο ψυγείο καλύτερα", μου είπε χαμογελώντας. Όσο για την τιμή, το ένα κιλό στοιχίζει €1 και ο σάκος, των 25 κιλών, €20. Άρα, αν κάτσεις και σκεφτείς ότι με ένα κιλό φτιάχνεις 2 ψωμιά, τότε σίγουρα σε συμφέρει να αρχίσεις να ζυμώνεις στο σπίτι! Κι αφού μιλάμε για ζύμωμα, ζήτησα από την κυρία Έλλη να μας πει πώς να φτιάξουμε ένα σπιτικό ψωμί. Και ιδού!
Παραδοσιακό ψωμί με προζύμι
Υλικά
3 ½ κιλά αλεύρι (μισό χωριάτικο και μισό φαρίνα).
1 φλ. προζύμι "εμπατό".
Λίγο νερό χλιαρό (όσο σηκώσει).
Λίγο αλάτι.
Εκτέλεση
Διαλύεις το προζύμι, με τα δάχτυλά σου, πλάθοντάς το μέσα σε χλιαρό νερό. Προσθέτεις λίγο-λίγο το αλεύρι, το αλάτι και όσο νερό χρειαστεί, ζυμώνοντας καλά ή μέχρι η ζύμη να γίνει ομοιόμορφη και συμπαγής. Την αφήνεις για 20΄. Προθερμαίνεις το φούρνο σε ψηλή θερμοκρασία, τοποθετείς τα ψωμιά, αραιά στο ταψί, τα χαράσσεις με μαχαίρι κυκλικά και τα ψήνεις για περίπου μία-μιάμιση ώρα ή έως ότου ροδοκοκκινίσουν και φουσκώσουν αρκετά.
Info: (22822732) Κάτω Μονή, επ. Λευκωσίας. Δ-Σ 07.00-20.00.
Σχετικά

Erroneous Encounters: Η Κύπρος στο Φεστιβάλ Σύγχρονου Χορού με το έργο του Παναγιώτη Τοφή
Το έργο πραγματεύεται τον κατακερματισμό του εαυτού, ο οποίος προκύπτει ως αποτέλεσμα μετατραυματικών εμπειριών

22 υπέροχα πράγματα για να κάνεις αυτό το τριήμερο στην Κύπρο
Γιορτές, συναυλίες, φεστιβάλ, μουσική, θέατρο, τέχνη και χορός.... όλα σε ένα τριήμερο

MAKERS FAIR 2025: Η γιορτή της δημιουργίας επιστρέφει στη Λάρνακα
Το Σάββατο 14 Ιουνίου, ο χώρος του Youth Makerspace δίπλα στο πάρκο Σαλίνα στη Λάρνακα, θα γεμίσει με χρώμα, ιδέες και έμπνευση!

Ένα τετραήμερο αφιερωμένο στον Άγιο Τύχωνα με πλούσιο πρόγραμμα
Ο Δήμος Αμαθούντας μας καλεί να γιορτάσουμε μαζί

Ευρωπαϊκές Ημέρες Αρχαιολογίας στο Πολιτιστικό Κέντρο της Τράπεζας Κύπρου
Μια σειρά δράσεων/εργαστηρίων, εμπνευσμένα από τις συλλογές του Αρχαιολογικού και Νομισματικού Μουσείου του

Το πιο νεανικό beach party επιστρέφει για 2η χρονιά!
Με φιλανθρωπικό χαρακτήρα, πάνω στην χρυσή άμμο
Όλα όσα θα γίνουν το τριήμερο του Κατακλυσμού στον Δήμο Παραλιμνίου - Δερύνειας
Ο Δήμος Παραλιμνίου – Δερύνειας σας προσκαλεί να διασκεδάσετε στο τριήμερο των εκδηλώσεων του Κατακλυσμού, από τις 6 μέχρι και τις 8 Ιουνίου 2025


14 υπέροχα πράγματα για να κάνεις αυτή την βδομάδα στην Κύπρο
Ο Ιούνης φέρνει αγαπημένους καλλιτέχνες, φεστιβάλ, θέατρο και γέλιο

Η αγαπημένη τετράδα του κυπριακού stand-up comedy επιστρέφει
Με μία από τις τέσσερις παραστάσεις να είναι ήδη sold out

Κατακλυσμός 2025: Oδηγός με όλες τις εκδηλώσεις στην Κύπρο
Το τριήμερο με τις περισσότερες εκδηλώσεις είναι εδώ και εμείς δεν θέλουμε να χάσουμε καμία!

Tα παγωτατζίδικα της Αγλαντζιάς το Σάββατο βγαίνουν στους δρόμους
... και κερνούν παγωτό!