Δημοσιεύτηκε στις 29 Απριλίου 2013
Ο Ανδρέας Μυλωνάς, όνομα και πράμα (!), αλέθει αλεύρι από τότε που θυμάται τον εαυτό του. Παρακολουθούσε πρώτα τον παππού του, τον πατήρ Νικόλα, που είχε το νερόμυλο κάτω στην κοιλάδα απ' όπου περνά ο ποταμός Σερράχης, και ύστερα τον πατέρα του, Σάββα Μιχαήλ, που τον βοηθούσε με το ίδιο μεράκι και την ίδια αγάπη μέχρι το 1983, οπότε έφερε ο ίδιος το μύλο πάνω στο χωριό, δίπλα στο σπίτι του, αλέθοντας μόνο κυπριακό σιτάρι που το συσκευάζει για ντόπια κατανάλωση. "Η μαστορκά είναι στη συντήρηση του μύλου" μας λέει με έμφαση ο κύριος Ανδρέας. Και όση ώρα μας μιλά και τον φωτογραφίζουμε, βάζει κάθε τόσο τα χέρια του κάτω από την αντλία απ' όπου ρέει το αλεσμένο αλεύρι και γεμίζει τις χούφτες του με την "ασπρόσκονη" που την ψηλαφίζει με αγάπη. "Μόνο κυπριακό σιτάρι αλέθω και αυτό που παίρνεις από κοντά μου είναι εκατό τοις εκατό αλεύρι ολικής αλέσεως", μας λέει περήφανα. Και δώσ' του να αδειάζει μέσα στο μύλο σάκους από σιτάρι και να σηκώνει σύννεφα άσπρης σκόνης, δημιουργώντας μια περίεργη ομίχλη πίσω από τον ασταμάτητο θόρυβο της μηχανής... Στο σκοτεινό υποστατικό όπου διατηρεί το μύλο του, οι τοίχοι είναι γεμάτοι παραδοσιακά εργαλεία-κειμήλια, η σοβάντζα φιλοξενεί οικογενειακές φωτογραφίες και αντικείμενα-αντίκες, ενώ σε μια μικρή αποθηκούλα βρίσκονται στοιβαγμένες ξύλινες γούρνες σε διάφορα μεγέθη, κατάλοιπα μιας άλλης εποχής. Στην είσοδο, ένας πίνακας γεμάτος γνωμικά και φωτογραφίες ηρώων, σου δίνει μια διαφορετική εικόνα να περιεργάζεσαι όση ώρα ο μύλος αλέθει, ενώ στο πάνω διάζωμα, η βεράντα του κύριου Ανδρέα και της κυρίας Έλλης, είναι γιομάτη λουλούδια και ζαρζαβατικά. "Πόσο καιρό διατηρείται το αλεσμένο αλεύρι;", τον ρώτησα. "Αν είναι χειμώνας, δύο μήνες, αν είναι καλοκαίρι, άντε ενάμισι μήνα το πολύ και στο ψυγείο καλύτερα", μου είπε χαμογελώντας. Όσο για την τιμή, το ένα κιλό στοιχίζει €1 και ο σάκος, των 25 κιλών, €20. Άρα, αν κάτσεις και σκεφτείς ότι με ένα κιλό φτιάχνεις 2 ψωμιά, τότε σίγουρα σε συμφέρει να αρχίσεις να ζυμώνεις στο σπίτι! Κι αφού μιλάμε για ζύμωμα, ζήτησα από την κυρία Έλλη να μας πει πώς να φτιάξουμε ένα σπιτικό ψωμί. Και ιδού!
Παραδοσιακό ψωμί με προζύμι
Υλικά
3 ½ κιλά αλεύρι (μισό χωριάτικο και μισό φαρίνα).
1 φλ. προζύμι "εμπατό".
Λίγο νερό χλιαρό (όσο σηκώσει).
Λίγο αλάτι.
Εκτέλεση
Διαλύεις το προζύμι, με τα δάχτυλά σου, πλάθοντάς το μέσα σε χλιαρό νερό. Προσθέτεις λίγο-λίγο το αλεύρι, το αλάτι και όσο νερό χρειαστεί, ζυμώνοντας καλά ή μέχρι η ζύμη να γίνει ομοιόμορφη και συμπαγής. Την αφήνεις για 20΄. Προθερμαίνεις το φούρνο σε ψηλή θερμοκρασία, τοποθετείς τα ψωμιά, αραιά στο ταψί, τα χαράσσεις με μαχαίρι κυκλικά και τα ψήνεις για περίπου μία-μιάμιση ώρα ή έως ότου ροδοκοκκινίσουν και φουσκώσουν αρκετά.
Info: (22822732) Κάτω Μονή, επ. Λευκωσίας. Δ-Σ 07.00-20.00.
Σχετικά

Μία Halloween βραδιά με προβολή ταινίας, δραστηριότητες και φαγητό για όλους
Μια ξεχωριστή Halloween εμπειρία γεμάτη παιχνίδια, δημιουργίες και διασκέδαση

H παραδοσιακή γερμανική χριστουγεννιάτικη αγορά επιστρέφει στη Λευκωσία
Η πολυαναμενόμενη παραδοσιακή γερμανική χριστουγεννιάτικη αγορά του Κυπρογερμανικού Πολιτιστικού Συνδέσμου, ανακοίνωσε ημερομηνίες

Η 2η εβδομάδα της Μπιενάλε Λάρνακας 2025 συνεχίζει με συμμετοχικές παραστάσεις, δημιουργικά εργαστήρια και φιλοσοφικές συζητήσεις
Oι καλλιτέχνες και το κοινό καλωσόρισαν με ενθουσιασμό την τέταρτη έκδοση της Μπιενάλε

Το Paddle for Autism 2025 επιστρέφει στη Μαρίνα Αγίας Νάπας
Στην καρδιά του φετινού Διεθνούς Φεστιβάλ Θαλάσσιου Τουρισμού (ISTF 2025)

20 υπέροχα πράγματα για να κάνεις αυτή τη βδομάδα στην Κύπρο
Θέατρο, κινηματογράφος, μουσική και τέχνη – οι επιλογές που ξεχωρίζουν

H Σαλαμιού ετοιμάζει κάτι πολύ ξεχωριστό (για τις γιορτές)
Για τρεις μέρες το χωριό μεταμορφώνεται σε ένα μαγικό χριστουγεννιάτικο χωριό, με τραγούδια, κάλαντα, μυρωδιές και χαμόγελα

Λαμπερό Φιλανθρωπικό Fashion Show του Κυπριακού Ερυθρού Σταυρού στη Λεμεσό
Μια βραδιά μόδας στο Four Seasons με σκοπό την ενίσχυση του Προγράμματος Κοινωνικής Πρόνοιας του Κλάδου Λεμεσού

Santa Park Fest: Mάθε πού θα στηθεί το πιο μαγικό χριστουγεννιάτικο φεστιβάλ!
Ένα τριήμερο γεμάτο παιχνίδα, μουσική, χορό και δραστηριότητες

72 υπέροχα πράγματα για να κάνεις αυτό το σαββατοκύριακο στην Κύπρο
Θέατρο, μουσική, φεστιβάλ και παραστάσεις γεμάτες έμπνευση, φαντασία και φθινοπωρινή διάθεση

Μεσαιωνικό χριστουγεννιάτικο χωριό ξανά στο ωραιότερο χωριό της Κύπρου με πλούσιο πρόγραμμα
Για 45 ημέρες γεμάτες μαγεία

Comedy, Music & Wine Party στο πέτρινο σοκάκι του οινοποιείου
Μία βραδιά όπου το κρασί θα ρέει άφθονο, το γέλιο θα αντηχεί και η μουσική θα ζεσταίνει την ψυχή

Το 13ο Διεθνές Συνέδριο Βιοχημείας και Φυσιολογίας της Άσκησης για πρώτη φορά στην Κύπρο
Η ΕΕΒΦΑ και το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας υποδέχονται κορυφαίους επιστήμονες από όλο τον κόσμο