Δημοσιεύτηκε στις 17 Μαρτίου 2015
Η διάλεξη θα δοθεί από τη Δρα Ευφροσύνη Ριζοπούλου – Ηγουμενίδου, με στόχο να φωτίσει τις ποικίλες πτυχές της αξιόλογης προβιομηχανικής βιοτεχνίας των σταμπωτών, παρακολουθώντας την, μέχρι και την εγκατάλειψή της, στις αρχές του 21ου αιώνα, μέσα από την καταγραφή της παραγωγής σταμπωτών μαντηλιών στο εργαστήριο του τελευταίου μαντηλάρη της Κύπρου, στη Λευκωσία.
Σύμφωνα με την Δρα Ριζοπούλου – Ηγουμενίδου «η τυποβαφική, το στάμπωμα σχεδίων πάνω σε ύφασμα με ξυλότυπους, ήταν τέχνη με μακραίωνη παράδοση. Αναπτύχθηκε σε χώρες της Ανατολής, ιδιαίτερα στις Ινδίες, αλλά η εξέλιξή της σε βιομηχανία σημειώθηκε στην τεχνολογικά εξελιγμένη Ευρώπη. Είδος πολυτελείας αρχικά, το σταμπωτό με τα πολύχρωμα άνθινα σχέδιά του υποκατέστησε τα κεντημένα και χρυσοΰφαντα υφάσματα, και ως εύχρηστο και οικονομικά προσιτό απέκτησε ευρύτατη διάδοση. Η Κύπρος αναδείχθηκε σε ένα από τα σημαντικότερα κέντρα παραγωγής σταμπωτών κατά τον 18ο και τον 19ο αιώνα. Τα τυπωμένα βαμβακερά υφάσματα του νησιού ήταν ονομαστά για τα ανεξίτηλα χρώματά τους και εκτός από την επιτόπια οικιακή χρήση, αποτελούσαν είδη εξαγωγικού εμπορίου. Η τέχνη συνεχίστηκε στα νεότερα χρόνια, μέχρι και τις αρχές του 21ου αιώνα, με τη μορφή των σταμπωτών μαντηλιών».
Καθιστή ηλικιωμένη γυναίκα. Στο κεφάλι φορεί σταμπωτό μαντήλι. Φωτ. John Thomson, 1878.
Σε Λευκωσία, Λάρνακα και Αμμόχωστο είχαν τα εργαστήρια τους αρκετοί μαντηλάρηδες. Η δουλειά των μαντηλάρηδων ήταν ολόχρονη και αρκετά προσοδοφόρα. Με την παύση λειτουργίας του εργαστηρίου του τελευταίου μαντηλάρη Νίκου Κακούλλη, το 2004, η τέχνη των σταμπωτών, που κάποτε έκανε γνωστό το όνομα της Κύπρου σε Ανατολή και Δύση, έφτασε στο τέλος της.
Ο ιερέας του χωριού Αυγόρου. Στο καλυμμαύχι έχει σταμπωτό δεμένο μαντήλι. Φωτ. John Thomson, 1878.
Η Δρ Ευφροσύνη Ριζοπούλου - Ηγουμενίδου είναι Ομότιμη Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κύπρου. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν τη Λαϊκή Τέχνη, Λαϊκή Αρχιτεκτονική, Προβιομηχανική Τεχνολογία, τον Υλικό Βίο των Νεοτέρων Χρόνων, και γενικότερα το Λαϊκό Πολιτισμό της Κύπρου και του ευρύτερου Μεσογειακού Χώρου. Συμμετείχε σε δεκάδες ερευνητικά προγράμματα και συνέδρια και έχει πέραν των 100 δημοσιεύσεων σε θέματα λαϊκού πολιτισμού.
-
Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο
31 Μαρτίου 2015
Σχετικά

30 υπέροχα πράγματα για να κάνεις το σαββατοκύριακο στο νησί
Φτιάξαμε την ατζέντα με όλα όσα δεν πρέπει να χάσεις

Ειδικές ξεναγήσεις στην έκθεση «Καφενές: Ιστορίες σε ασπρόμαυρα καρέ» στη Λεβέντειο Πινακοθήκη
Οι Ιλιάνα Κουλαφέτη και Χρήστος Μιχάλαρος αφηγούνται τις ιστορίες πίσω από τις φωτογραφίες

«Είναι Θέλημα Αγάπης»: Μουσικοχορευτική παράσταση από τον Λαογραφικό Όμιλο Μιτσερού
Με χορούς, τραγούδια και δρώμενα από την Κύπρο και την Ελλάδα
Το σαββατοκύριακο η καρδιά της καλαθόσφαιρας 3Χ3 χτυπά στην Πάφο
Τo OPAP Paphos 3x3 2025 ενώνει δυνάμεις με το Enavsma Foundation και μαζί μεταμορφώνουν την Πλατεία του Μεσαιωνικού Κάστρου

Το πρόγραμμα για την τελευταία μέρα του Κατακλυσμού Λάρνακας
Ολοκληρώνεται απόψε ο Κατακλυσμός Λάρνακας

15+2 υπέροχα πράγματα να κάνεις στην Κύπρο τις επόμενες μέρες
Όλα όσα υπέροχα θα συμβούν στο νησί μας αυτήν την εβδομάδα

Μία υπέροχη βραδιά παρέα με τα αστέρια, στο Αστροπάρκο Τροόδους
Διαλέξεις, ουρανογραφία και παρατήρηση μέσα από τηλεσκόπια.... για να ανακαλύψεις την ομορφιά και τα μυστικά του σύμπαντος!

Erroneous Encounters: Η Κύπρος στο Φεστιβάλ Σύγχρονου Χορού με το έργο του Παναγιώτη Τοφή
Το έργο πραγματεύεται τον κατακερματισμό του εαυτού, ο οποίος προκύπτει ως αποτέλεσμα μετατραυματικών εμπειριών

22 υπέροχα πράγματα για να κάνεις αυτό το τριήμερο στην Κύπρο
Γιορτές, συναυλίες, φεστιβάλ, μουσική, θέατρο, τέχνη και χορός.... όλα σε ένα τριήμερο

MAKERS FAIR 2025: Η γιορτή της δημιουργίας επιστρέφει στη Λάρνακα
Το Σάββατο 14 Ιουνίου, ο χώρος του Youth Makerspace δίπλα στο πάρκο Σαλίνα στη Λάρνακα, θα γεμίσει με χρώμα, ιδέες και έμπνευση!

Ένα τετραήμερο αφιερωμένο στον Άγιο Τύχωνα με πλούσιο πρόγραμμα
Ο Δήμος Αμαθούντας μας καλεί να γιορτάσουμε μαζί

Ευρωπαϊκές Ημέρες Αρχαιολογίας στο Πολιτιστικό Κέντρο της Τράπεζας Κύπρου
Μια σειρά δράσεων/εργαστηρίων, εμπνευσμένα από τις συλλογές του Αρχαιολογικού και Νομισματικού Μουσείου του