Δημοσιεύτηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2023
Το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος ανακοίνωσε την καταχώριση ενός ακόμα παραδοσιακού κυπριακού προϊόντος με την ονομασία «Χαλίτζια Τηλλυρίας/Halitzia Tillirias» ως Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (ΠΓΕ) στο μητρώο των Προστατευόμενων Ονομασιών Προέλευσης και των Προστατευόμενων Γεωγραφικών Ενδείξεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η αίτηση υποβλήθηκε στο Τμήμα Γεωργίας στις 30 Σεπτεμβρίου του 2020, και αφού έτυχε σχετικής εξέτασης και έγκρισης σε εθνικό επίπεδο, στάλθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2022 στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για εξέταση και έγκριση σε κοινοτικό επίπεδο, και τελικά η καταχώριση δημοσιεύτηκε στην επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 7 Δεκεμβρίου 2023.
Οι ΠΓΕ είναι ονομασίες ποιοτικών προϊόντων που προσδίδουν αξία σε προϊόντα μιας συγκεκριμένης γεωγραφικής περιοχής, διαφοροποιώντας τα από παρόμοια προϊόντα άλλων γεωγραφικών περιοχών. Παράλληλα, το σύστημα των ΠΓΕ παρέχει προστασία στις καταχωρημένες ονομασίες από προϊόντα/ονομασίες μιμητισμού.
![xalitzi (1).jpg](/media/images/xalitzi_1.width-800.jpg)
Τα Cyprus Eating Awards μάλιστα, ανέδειξαν ως Κυπριακό Προϊόν της Χρονιάς 2020 το χαλίτζι Τηλλυρίας «Ελπίδα», μιας μικρής βιοτεχνίας που εδρεύει στα Πηγαίνια στον Κάτω Πύργος Τυλληρίας.
Τα χαλίτζια, ένα είδος μαλακού, λευκού τυριού, με τρύπες και υπόξινη γεύση, τα οποία έχουν σχήμα που μοιάζει με βότσαλο (χαλίκι), εξ ου και το όνομά τους, και μπορεί να είναι άγνωστα για πολλούς, είναι όμως ένα κομμάτι της παράδοσης και της γαστρονομικής κουλτούρας του τόπου μας, που συναντάμε μόνο στην επαρχία Τηλλυρίας και στις βορειοδυτικές ακτές της Πάφου!
Και μιλώντας για χαλίτζι και παράδοση, δεν θα μπορούσαμε να μην αναφερθούμε στη γιαγιά Ελπίδα.
Τυροκόμος από τα 8 της χρόνια, η κυρία Ελπίδα Μερακλή έμαθε από τη μητέρα και τη γιαγιά της την τέχνη της παρασκευής των τυριών και όλα τα μυστικά για να φτιάχνει το πολύ ξεχωριστό τυρί της περιοχής, το χαλίτζι. Τώρα διατηρεί το δικό της (πιστοποιημένο με HACCP) τυροκομείο στα Πηγαίνια στον Κάτω Πύργο Τυλληρίας, όπου παρασκευάζει τα χαλίτζια, καθώς και άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως χαλλούμια, τυρί και αναρή, ελπίζοντας ότι την τέχνη αυτή θα την μεταβιβάσει στα παιδιά και τα εγγόνια της.
Η διαδικασία ξεκινά καθημερινά από πολύ νωρίς, με τη φροντίδα των ιδιόκτητων ζώων, τα οποία παράγουν γάλα πρώτης ποιότητας. Με αυτό το γάλα, η κ. Ελπίδα φτιάχνει τα τυροκομικά προϊόντα της. Για τα χαλίτζια χρησιμοποιεί νωπό αιγινό ή πρόβειο γάλα ή και ανάμεικτο που δεν έχει παστεριωθεί. Ό,τι δηλαδή χρησιμοποιείται και για την παρασκευή του χαλλουμιού, μιας και ουσιαστικά το χαλίτζι είναι το αποτέλεσμα από το πρώτο στάδιο των χαλλουμιών. Τα τυριά κόβονται, αλατίζονται, μπαίνουν σε νορό και παραμένουν για 3 μέρες στα δοχεία. Ακολούθως είναι έτοιμα για κατανάλωση, ενώ μπορούν να διατηρηθούν μέχρι και 6 μήνες (εκτός ψυγείου) με 1 χρόνο (εντός ψυγείου).
Πρόκειται για μία συνταγή παμπάλαια, που περνά από γενιά σε γενιά σαν ανεκτίμητη κληρονομιά.
Γι’ αυτό να θυμάσαι, πως σαν βγεις στον... πηγαιμό για τα Πηγαίνια, πρέπει οπωσδήποτε να δοκιμάσεις ένα κομμάτι από το ξεχωριστό αυτό τυρί!
Σχετικά
![](/wagtail-images-serve/2JLUZ7lmPCz73GeTztq5fib0ICg=/107367/fill-450x330/PPL00029_ocVxjko.jpg)
Γιατί όλος ο πλανήτης αγαπάει το σούσι κύριε Matsuhisa; (Βίντεο)
Συναντήσαμε στη Λεμεσό τον θρυλικό Ιάπωνα σεφ Nobu Matsuhisa που έμαθε στον δυτικό κόσμο να τρώει σούσι
![](/wagtail-images-serve/yNItWt4bOVSd1EnguhscpasFdQQ=/107173/fill-450x330/4S5A0148.jpg)
To δημοφιλές στέκι του Πρωταρά που σερβίρει πάνω από 100 διαφορετικά είδη μπίρας
Ένα μικρός ναός της μπίρας που θα μας δροσίσει και φέτος το καλοκαίρι
![](/wagtail-images-serve/QaXKLeq8LbbPgMBLaYYbbeirm3Y=/107321/fill-450x330/Blog-Designs-12.webp)
Αυτά είναι τα 12 πιο δημοφιλή ελληνικά πιάτα
Ο παγκόσμιος γαστρονομικός οδηγός Taste Altas ξεχώρισε τα 12 πιο δημοφιλή ελληνικά πιάτα
![](/wagtail-images-serve/wyw0qYvbBeMhIZb07jlbosRdtKY=/106876/fill-450x330/processed-1A4A8889-F382-49FF-B027-FDFDBED2D7CD.jpeg)
Για ψάρι, πάμε σε ένα μαγευτικό "Ακρογιάλι" στον Πρωταρά
Ψαροφαγία με θέα τη θάλασσα, πλάι στο κύμα σε ένα μαγευτικό τοπίο ιδανικό για χαλάρωση
![](/wagtail-images-serve/NWX6QUzhEsW0i--3kt8LWuLajCE=/107193/fill-450x330/FotoJet_5_iEjkBlD.jpg)
Το εξωτικό all-day στέκι του Πρωταρά στη λίστα με τους κορυφαίους θερινούς προορισμούς μας
Ένας hot προορισμός που ποντάρει στη μαγευτική του θέα, τις μουσικές, τα κοκτέιλ και τη γαστρονομία του
![](/wagtail-images-serve/0qqPJIw1Vw5BcHvbFJiEXzWerRI=/107233/fill-450x330/FotoJet_7_1Paj4iZ.jpg)
Πού να φας λαχταριστά σικελικά καννόλι στη Λευκωσία
Τα ιταλικά αρτοσκευάσματα-κόλαση γεμιστά με γλυκιά, κρεμώδη γέμιση που θα λατρέψεις
![](/wagtail-images-serve/HTwOXGw419rvajrobFKxn7PVZyQ=/107223/fill-450x330/53._NUBILA-2.jpg)
Οι δύο must ταράτσες του καλοκαιριού στον Πρωταρά
Με θέα το απέραντο γαλάζιο και υπέροχο φαγητό
![](/wagtail-images-serve/1k_aPisPmQlIndavOQH2XGwkSPc=/107216/fill-450x330/BANNER2.jpg)
Καλοκαιρινά κρασιά: Τη δροσιά τους να 'χεις!
Τώρα είναι ο καιρός να επιλέξουμε λευκά κρασιά από γηγενείς ποικιλίες
![](/wagtail-images-serve/7Z7FD3KKvIiOMwbZj-jjdiop3qQ=/107161/fill-450x330/FotoJet_4_ZhYrYGC.jpg)
Πάμε για κυπριακό μπούκωμα κάτω από τα πεύκα, σε ένα νέο, δροσερό χώρο στα ορεινά
Ο μεσιέ Θουπί μας περιμένει για brunch στην αυλή του τον Αύγουστο
![](/wagtail-images-serve/mRzdhBryP74CQk-CtF72APrT32U=/107119/fill-450x330/FotoJet_2_Koa9GS2.jpg)
Ένα νέο εστιατόριο μόλις άνοιξε στα γραφικά σοκάκια του παλιού Καϊμακλίου
Μία νέα, υποσχόμενη, άφιξη με κυπριακή κουζίνα στην πρωτεύουσα
![](/wagtail-images-serve/PJCrqreJkE3seI9yC7rj27d9PiU=/107089/fill-450x330/FotoJet_R5pEXd9.jpg)
Νέο μπραντσάδικο στο χωριό, σερβίρει κυπριακό μπούκκωμα σε μία γραφική πλατεία
Μία καλή αφορμή για εξόρμηση και γνωριμία με ένα ιστορικό χωριό του τόπου μας
![](/wagtail-images-serve/Vca2PJqn_Pj1iNNhXsJEw5Fh1oM=/107075/fill-450x330/greek-inspired-fresh-artichokes-with-barley-and-tomatoes.jpg)
Eλληνικό φαγητό βρίσκεται ανάμεσα στα 10 χειρότερα του κόσμου
Το TasteAtlas έκανε τη σχετική έρευνα σε όλο τον κόσμο και αποκάλυψε τα χειρότερα φαγητά του κόσμου