Δημοσιεύτηκε στις 18 Ιανουαρίου 2019
Με επτά νέες εγγραφές, μεταξύ των οποίων και το Αθηενίτικο Λοκούμι του Γάμου, εμπλουτίστηκε ο Εθνικός Κατάλογος Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, σύμφωνα με απόφαση της Ειδικής Επιτροπής για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά, η οποία εξέτασε τις αιτήσεις που υποβλήθηκαν το 2018 από ενδιαφερόμενους φορείς και κοινότητες.
Όπως ανακοινώνουν η Κυπριακή Εθνική Επιτροπή UNESCO και οι Πολιτιστικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, οι νέες εγγραφές αφορούν τα ακόλουθα στοιχεία:
- Αθηενίτικο Λοκούμι του Γάμου
- Κυπριακή χαρουπιά: παραδοσιακές τεχνικές καλλιέργειας, συγκομιδής, επεξεργασίας
- Πασχαλινά έθιμα
- Λαϊκά παραμύθια της Κύπρου
- Πανηγύρι της Παναγίας Χρυσοσπηλιώτισσας στη Δευτερά
- Πανηγύρι του Αποστόλου Λουκά στην Αραδίππου
- Πανηγύρι του Αγίου Γεωργίου στο Παραλίμνι
Όσον αφορά το Αθηενίτικο Λοκούμι, σημειώνεται ότι ενώ η παραγωγή λοκουμιών γίνεται σε αρκετά μέρη της Κύπρου, με παραλλαγές στη συνταγή, εντούτοις αυτό που ξεχωρίζει την Αθηένου είναι το γεγονός ότι οι παραγωγοί συνεχίζουν να διατηρούν την παραδοσιακή συνταγή.
Αναλυτική περιγραφή:
Η παραγωγή του αθηενίτικου λοκουμιού και η διάθεσή του στους γάμους συναντάται στον 20όν αιώνα στην Αθηένου, όταν οι κοπέλες μαζεύονταν στα σπίτια για την ετοιμασία του, αποτελώντας ένα από τα παραδοσιακά έθιμα του γάμου. Οι γυναίκες της κάθε οικογένειας βοηθούσαν στην προετοιμασία του και στο ψήσιμο στους φούρνους, στις αυλές των σπιτιών. Καθώς έκαναν τις προετοιμασίες, συνήθιζαν να τραγουδούν το τραγούδι του γάμου. Αργότερα, γυναίκες της Αθηένου συνέχισαν να παρασκευάζουν οι ίδιες και να πωλούν τα λοκούμια, ενώ το περίφημο ζαχαροπλαστείο Λούνα Ρόζα, το οποίο άνοιξε τη δεκαετία του 1960 στη σημερινή λεωφόρο Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄ στην Αθηένου, διέθετε στους θαμώνες μεταξύ άλλων γλυκών και το λοκούμι.
Τα υλικά που παραδοσιακά χρησιμοποιούσαν ήταν: αλεύρι από ντόπιο σιτάρι, σιμιγδάλι χοντρό, μπέικιν πάουτερ, μίλλα του σιοίρου [χοιρινό λίπος], βούτυρο, ζουμί από ξύλα κανέλας, ροδόσταγμα και κονιάκ. Στη μέση έβαζαν κούννες αμυγδάλου από την Αθηένου, τις οποίες έκοβαν με το μαχαίρι, τις κασιάνιζαν [καβούρδιζαν] και τις ανακάτευαν με κανέλα. Σήμερα το Αθηενίτικο λοκούμι του γάμου εξακολουθεί να παρασκευάζεται με τα ίδια αγνά υλικά. Το μόνο υλικό που δεν χρησιμοποιείται είναι το χοιρινό λίπος, γνωστό ως μίλλα του σιοίρου, το οποίο δεν καταναλώνεται πλέον στην Κύπρο. Έτσι, το αθηενίτικο λουκούμι του γάμου αποτελεί ένα γλυκό, το οποίο καταναλώνεται και σε περιόδους νηστειών. Επίσης, ανάλογα με τις προτιμήσεις των μελλοντικών νεονύμφων, για τη γέμιση του αθηενίτικου λοκουμιούχρησιμοποιείται και χαλεπιανό ή ανάμεικτο αμύγδαλο και χαλεπιανό.
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αύξηση στις βιοτεχνίες της Αθηένου που ασχολούνται με την παρασκευή του λοκουμιού. Παρασκευάζεται από τουλάχιστον εφτά βιοτεχνίες, ζαχαροπλαστεία και βιομηχανίες της Αθηένου: Ζαχαροπλαστείο Warrawong, Ζαχαροσκευάσματα Λαδάς, Παραδοσιακές Γεύσεις Αλεξία Μαμμούς, Φούρνοι Ζορπά, Αρτοποιία Σεργίου, Γλυκές Γεύσεις Καίτη Ττόουλου, Φρόσω Αντρέου, Evanthia Creations κ.λ.π. Μερικά από αυτά κάνουν πωλήσεις και στο εξωτερικό, ενώ έτυχε να έχουν και κάποιες παραγγελίες από την κατεχόμενη Κύπρο. Εκτός από τις βιομηχανίες, υπάρχουν αρκετές γυναίκες στην Αθηένου που θυμούνται τις γυναικείες συνάξεις για την ετοιμασία του αθηενίτικου λοκουμιούστους γάμους, γνωρίζουν τη διαδικασία και συνεχίζουν να το παρασκευάζουν για τις οικογένειές τους.
Σημειώνεται ότι αιτήσεις που υποβλήθηκαν εξετάστηκαν από Ειδική Επιτροπή για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά, αποτελούμενη από τους ακόλουθους:
Ειδική Επιτροπή Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς:
Παύλος Παρασκευάς, Διευθυντής Πολιτιστικών Υπηρεσιών
Λουκία Λοΐζου Χατζηγαβριήλ, Πρόεδρος Κυπριακής Εθνικής Επιτροπής UNESCO
Εύη Φιούρη, Εκπρόσωπος Τμήματος Αρχαιοτήτων
Δρ Άγγελ Νικολάου - Κονναρή, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, Εμπειρογνώμονας ΑΠΚ
Δρ Ευφροσύνη Ριζοπούλου - Ηγουμενίδου, Ομότιμη Καθηγήτρια Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, Εμπειρογνώμονας ΑΠΚ
Αγνή Παπαευσταθίου, Ειδική Σύμβουλος για θέματα ΑΠΚ
Σχετικά
Προτού ξεκινήσεις για εκδρομή στα ορεινά, διάβασε αυτό
Αυξημένη η κίνηση στους ορεινούς δρόμους λόγω Φεστιβάλ Κερασιού στον Πεδουλά
Το παλαιό ΓΣΠ στην καρδιά της Λευκωσίας, μετατράπηκε σε ένα υπέροχο πάρκο
Πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια του παλαιού ΓΣΠ, ενός έργου-ορόσημο για την πρωτεύουσα
Αίθριος με απογευματινές βροχές ο καιρός - Έρχεται άνοδος θερμοκρασίας
Αναλυτικά η πρόγνωση του καιρού
Κάτι άλλαξε αυτές τις μέρες στην εξωτική παραλία Ζαπάλο
Τοποθετήθηκαν κάγκελα που εμποδίζουν τη διέλευση
Καλοκαίρι στον Πρωταρά: Μία ξεχωριστή εμπειρία
O Πρωταράς είναι -ίσως ο πιο δημοφιλής προορισμός στο νησί μας, η περιοχή που κάθε καλοκαίρι βρίσκεται στο επίκεντρο
Ελληνικό νησί στις τοποθεσίες με τους πιο εντυπωσιακούς φάρους του πλανήτη
Η Άνδρος ξεχωρίζει στη λίστα γαλλικού ιστοτόπου με εντυπωσιακούς φάρους παγκοσμίως
Πέθανε η ηθοποιός Κατερίνα Γιουλάκη σε ηλικία 87 ετών
Θρήνος στον καλλιτεχνικό κόσμο προκάλεσε η είδηση του θανάτου της ηθοποιού Κατερίνα Γιουλάκη.
Οι καλύτεροι καλοκαιρινοί προορισμοί στην Ελλάδα για διακοπές με τα παιδιά
Οι πιο όμορφοι ελληνικοί προορισμοί για αξέχαστες καλοκαιρινές διακοπές με όλη την οικογένεια.
Ζήσε την απόλυτη καλοκαιρινή εμπειρία, σε ένα υπέροχο θέρετρο
Αυτό το καλοκαίρι, μένουμε Κύπρο και επισκεπτόμαστε ένα μοναδικό θέρετρο 5 αστέρων στην Πάφο
18 παραλίες στον Πρωταρά για τις πρώτες βουτιές του καλοκαιριού
Όταν η καθημερινότητα είναι έντονη, πολλοί επιλέγουν τις παραλίες για απόδραση και κολύμπι τα σαββατοκύριακα
