Το χωριό Άρσος είναι ένα από τα μεγαλύτερα κρασοχώρια της Κύπρου. Σήμερα τόσο το αρσιώτικο κρασί όσο και η ζιβανία παρασκευάζονται με τις παραδοσιακές μεθόδους. Το Άρσος βρίσκεται κτισμένο στην πλαγιά του βουνού Λαόνα σε υψόμετρο 1092 μέτρων και σε απόσταση 10 λεπτών απ’ το Όμοδος.
Το χωριό φημίζεται για τους λιθόστρωτους δρόμους, τα μακρυνάρια, τα δίχωρα (παλάτια) με τις καμάρες και τα ανώγια, όλα κτισμένα με πελεκητή ασβεστόπετρα, ξύλινα πορτοπαράθυρα και κεραμιδένιες στέγες.
Στο Άρσος σήμερα υπάρχουν δύο μπακάλικα, δύο καφενεία, ταβέρνες-εστιατόρια, αγροτουριστικές μονάδες, μία εκκλησία του 13ου αιώνα και ένα ξωκκλήσι. Επίσης, το 40% της έκτασης του χωριού είναι αμπέλια. Στο χωριό υπάρχουν δύο οινοποιεία, το «Νικολεττίνο» και το «Λαόνα». Επίσης υπάρχει το εργοστάσιο εμφιάλωσης νερού «Λαόνα» και ένα μουσείο λαϊκής τέχνης.
Και λίγη ιστορία…
Η ονομασία του χωριού πιθανότατα προήλθε από την αρχαιοελληνική λέξη «άλσος», η οποία σημαίνει μικρό δάσος. Κατά μια άλλη εκδοχή η ονομασία του χωριού σχετίζεται με το ιερό άλσος της θεάς Αφροδίτης, το οποίο σύμφωνα με την παράδοση, βρισκόταν στην περιοχή.
Τι θα δεις, τι θα κάνεις
Εκκλησίες: Στον πυρήνα του χωριού, δίπλα από την πλατεία, ορθώνεται η πετρόκτιστη εκκλησία του Αποστόλου Φιλίππου, πολιούχου Αγίου της κοινότητας. Ο αρχικός ναός οικοδομήθηκε τον 13ο αιώνα και ανοικοδομήθηκε τον 19ο αιώνα αποκτώντας τη σημερινή μορφή. Το τέμπλο του ναού, αποτελεί ένα ξυλόγλυπτο αριστούργημα. Ανάμεσα στις εικόνες ξεχωρίζει η εικόνα του Αποστόλου Φιλίππου. Δίπλα από τον ναό, βρίσκεται ο ναΐσκος της Αγίας Μαριάμνης, αδελφής του Αποστόλου, ο οποίος έχει μετατραπεί σε εικονοφυλάκιο. Στα δυτικά του χωριού βρίσκεται το παρεκκλήσι της Παναγίας της Καθολικής, το οποίο αρχικά λειτούργησε ως λατινικό μοναστήρι.
Μουσείο Λαϊκής Τέχνης: Κοντά στην πλατεία του Άρσους βρίσκεται το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης, όπου ο επισκέπτης μπορεί να γνωρίσει τη λαϊκή κληρονομία και παράδοση. Σ ’αυτό, μπορεί κανείς να θαυμάσει μια μεγάλη συλλογή από γεωργικά εργαλεία, παλιές φωτογραφίες, παλιά είδη μαγειρέματος καθώς και μια συλλογή από παλιά ρούχα και νυφικά.
Καλλένα Άρσος Βοτανοπωλείο: Το βοτανοπωλείο Καλλένα (99645513) άνοιξε στο χωριό έπειτα από την αγάπη του ιδιοκτήτη προς την φύση πριν 20 χρόνια και με πολύ μεράκι δημιούργησε ένα βοτανόκηπο. Έχοντας στόχο την ποιότητα, επέλεξε την βιολογική και οργανική καλλιέργεια. Στο κατάστημα του στο Άρσος μπορείς να βρείς διάφορα βότανα, αιθέρια έλαια, βοτανικά τσάγια, φαρμακευτικά βάμματα, κρασί, παράγωγα σταφυλιού, ελαιόλαδο και ξύδι με βότανα.
Παραδοσιακό μαγαζάκι Το Σταφύλι Άλλως Πώς: Το μαγαζάκι αυτό θα το βρεις στην πλατεία του χωριού κι από εδώ θα προμηθευτείς γνήσια προϊόντα όπως ζεστό παλουζέ, φρέσκο σουτζούκκο, μαύρη σταφίδα
Μονοπάτι της Φύσης: Στις βοριοδυτικές παρυφές του χωριού Άρσος, σε μια σχετικά απότομη πλαγιά βρίσκεται μια στενή κοιλάδα με ρυάκι στο οποίο ρέει άφθονο νερό καθ΄ όλη τη διάρκεια του χρόνου, και αποτελεί παραπόταμο του Διαρίζου. Εκεί δημιουργήθηκε ένα Μονοπάτι της Φύσης. Η φυσική ομορφιά αναδύεται σ ’όλο της το μεγαλείο με υπέροχα χρώματα, μυρωδιές και ήχους. Το μονοπάτι διαθέτει πλούσια πανίδα και χλωρίδα που περιλαμβάνει πέρα των σαράντα ειδών δέντρα. Στην πανίδα του μονοπατιού συγκαταλέγονται κάβουρες του γλυκού νερού, βάτραχοι, ενδημικά και αποδημητικά πουλιά και σπάνια είδη πεταλούδων.
Κατά μήκος του μονοπατιού βρίσκονται επίσης έξι παραδοσιακές βρύσες από τις οποίες οι τρείς έχουν ήδη αναπαλαιωθεί.
Πού θα μείνεις
Στο χωριό λειτουργούν αγροτουριστικά καταλύματα. Παλιά σπίτια τα οποία αναπαλαιώθηκαν και φιλοξενούν ντόπιους και ξένους επισκέπτες. Οι αγροτουριστικές μονάδες που προτείνουμε είναι ο “Μούστος” (99-679788), τo Cornaro house (25358836), το Kantara House (99 417015), το Magdalous House (99 814531) και το “Αρσόραμα”. Το Arsorama Village Homes (25817000) είναι ένα συγκρότημα παραδοσιακών διαμερισμάτων που βρίσκεται στο χωριό Άρσος. Όλα τα διαμερίσματα του διαθέτουν πλήρως εξοπλισμένη κουζίνα και έχουν πρόσβαση σε μια κεντρική πλακόστρωτη αυλή. Τα πετρόκτιστα διαμερίσματα του Arsorama, περιλαμβάνουν τραπεζαρία, ευρύχωρο σαλόνι, και μπάνιο. Οι επισκέπτες μπορούν να χαλαρώσουν στο κοινόχρηστο lounge με το τζάκι.
Το Cornaro House (99314684) χρονολογείται από τον 18ο αιώνα και προσφέρει παραδοσιακά καταλύματα, με μικρή κουζίνα και εσωτερική πλακόστρωτη αυλή. Τα 6 διαμερίσματα του περιλαμβάνουν έπιπλα αντίκες και τοπικά διακοσμητικά αντικείμενα. Διαθέτουν επίσης τηλεόραση, σαλόνι με καναπέ και ιδιωτικό μπάνιο με ντους. Ορισμένα διαμερίσματα έχουν τζάκι.
Πού θα φας
Στο Άρσος υπάρχει η ταβέρνα “Αγορά” (99662726) η οποία βρίσκεται στο κέντρο του χωριού, δίπλα στην εκκλησία του Αποστόλου Φιλίππου. Η ταβέρνα, που αποτελεί κλασική επιλογή για όσους θέλουν να απολαύσουν παραδοσιακές γεύσεις, είναι ανοιχτή μεσημέρι και βράδυ, ολόχρονα και προσφέρει παραδοσιακούς μεζέδες σε μία ζεστή ατμόσφαιρα. Κάποιες βραδιές διοργανώνει και μουσική βραδιά για διασκέδαση και φαγητό για όλους. Ανάμεσα στις σπεσιαλιτέ είναι το στιφάδο βοδινό ή κουνέλι, οι κεφτέδες, η λούντζα και τα σπιτικά λουκάνικα, ενώ διαθέτει και μαγειρευτά φαγητά, που παρασκευάζονται με ντόπια υλικά.
Στην πλατεία του χωριού υπάρχει για ξεκούραση, καφέ ή τσάι ένα καφέ εστιατόριο το Arsos Snack Café Restaurant (97607345 - 99277277) το οποίο είναι ανοιχτό καθημερινά και βρίσκεται στο κέντρο του χωριού δίπλα από την εκκλησία στην πλατεία.
