Δημοσιεύτηκε στις 04 Αυγούστου 2016
Επισκεφθήκαμε το Περιβαλλοντικό Κέντρο Ακρωτηρίου, το οποίο είναι σημείο αναφοράς και πηγή γνώσης για τη μοναδικότητα του φυσικού περιβάλλοντος, την ιστορία χιλιετιών και τον πολιτισμό της νότιας χερσονήσου της Κύπρου
Φωτογραφίες: Γιώργος Μιχαήλ
Η χελώνα καρέτα-καρέτα και η πράσινη χελώνα, που κινδυνεύουν με εξαφάνιση, φωλιάζουν στη Χερσόνησο Ακρωτηρίου τους καλοκαιρινούς μήνες.
Κάνοντας λόγο για το Ακρωτήρι, το μυαλό πάει αβίαστα στα όσα συντελούνται στο νότιο άκρο της Λεμεσού με τη δράση των κατασκοπευτικών και άλλων στρατιωτικών εγκαταστάσεων των Βρετανικών Βάσεων. Στρατιωτικές ασκήσεις σε ξηρά, θάλασσα και αέρα (με ό,τι αρνητικό συνεπάγεται για την ασφάλεια των κατοίκων της περιοχής και το φυσικό περιβάλλον), αεροπορικές εξορμήσεις σε πεδία μαχών στη Μέση Ανατολή και πολλές συναφείς δραστηριότητες που δεκαετίες τώρα γίνονται στην περιοχή.
Η χερσόνησος του Ακρωτηρίου, όμως, πέρα από τους αρνητικούς συνειρμούς, έχει να επιδείξει ένα πολύ σημαντικό οικοσύστημα και ιστορικά στοιχεία που αποδεικνύουν τη μακραίωνη παρουσία της ανθρώπινης ζωής στο νησί μας.
Γι' αυτό η περιοχή έχει επιλεχθεί ως καταλληλότερη για τις δραστηριότητες του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Η χελώνα καρέτα-καρέτα και η πράσινη χελώνα που κινδυνεύουν με εξαφάνιση φωλιάζουν στη Χερσόνησο Ακρωτηρίου τους καλοκαιρινούς μήνες. Δεκάδες φωλιές εντοπίζονται και προστατεύονται μέχρι και την εκκόλαψη των νεογνών.
Εκεί, στο Περιβαλλοντικό Κέντρο Ακρωτηρίου, όπου συναντήσαμε τον εκπαιδευτή του Κέντρου, ο οποίος μας ξενάγησε και μετά ξεκίνησε η πορεία μας προς την παραλία των χελωνών.
74 φωλιές μέχρι στιγμής
Γεννητούρια έχουμε καθ' όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού, στις παραλίες Ακρωτηρίου, Επισκοπής, Αυδήμου και Παραμαλίου. Μέχρι στιγμής, σύμφωνα με το Περιβαλλοντικό Κέντρο Ακρωτηρίου, υπάρχουν 74 συνολικά φωλιές όπου θα γεννηθούν στις συγκεκριμένες περιοχές οι προστατευόμενες πράσινες χελώνες και οι χελώνες καρέτα-καρέτα.
Οι χελώνες στην Κύπρο γεννούν κάθε δύο με τέσσερα χρόνια, από τα τέλη Μαΐου μέχρι και τα μέσα Αυγούστου. Κατά τη διάρκεια της νύχτας βγαίνουν στην παραλία και επιλέγουν το κατάλληλο μέρος. Η χελώνα δημιουργεί στην άμμο ένα βαθούλωμα, στο οποίο θα μπορέσει να βολέψει το βαρύ σώμα της και με τα πίσω πτερύγια σκάβει λάκκο στην άμμο 50-70 περίπου εκατοστών, όπου γεννά κατά μέσο όρο 120 αβγά. Η περίοδος εκκόλαψης διαρκεί περίπου επτά εβδομάδες.
Η χελώνα σκεπάζει τον αβγοθάλαμο και καμουφλάρει όλη την περιοχή της φωλιάς πετώντας στεγνή άμμο με τα μπροστινά της πτερύγια. Μόνο το 60-70% των αβγών θα εκκολαφθούν.
Το φύλο εξαρτάται από τη θερμοκρασία της άμμου
Το χελωνάκι έχει μήκος περίπου 5 εκ. και ζυγίζει περίπου 16 γρ. Έχει σκούρο γκρι χρώμα και μαλακό κέλυφος. Η θερμοκρασία της άμμου καθορίζει το φύλο του. Οι πιο ζεστές θερμοκρασίες βγάζουν θηλυκές χελώνες και οι χαμηλές αρσενικές.
Όσοι θα επισκεφτείτε στο διάστημα αυτό την περιοχή Ακρωτηρίου, θα αποκομίσετε μια μοναδική εμπειρία. Οι νεοσσοί ξεπηδούν από την άμμο μέσα στη νύχτα και ενστικτωδώς στρέφονται προς το πιο φωτεινό σημείο που είναι η θάλασσα, στην οποία αντανακλάται το φως του φεγγαριού και των αστεριών. Το ένστικτο όμως αυτό μπορεί να είναι και το τέλος τους. Αν στην περιοχή έχουν κτιστεί ξενοδοχεία και υπάρχουν εστίες φωτός πιο φωτεινές από την αντανάκλαση του φεγγαριού στη θάλασσα, οι νεοσσοί κατευθύνονται προς αυτές, χάνουν τον προσανατολισμό τους, απομακρύνονται από τη θάλασσα και πεθαίνουν.
Στον τόπο που γεννήθηκαν
Αν και η διαδικασία με την οποία αποτυπώνουν το σημείο γέννησής τους δεν έχει ακόμα εξακριβωθεί, ωστόσο οι χελώνες επιστρέφουν στις παραλίες όπου γεννήθηκαν για να αποθέσουν τα αβγά τους. Εκτιμάται ότι περίπου 15-30 χρόνια μετά τη γέννησή τους, οι χελώνες που καταφέρνουν να επιβιώσουν, επιστρέφουν στην ίδια παραλία για να γεννήσουν τα αβγά τους.
Σήμερα, η άναρχη τουριστική ανάπτυξη έχει επιφέρει την υποβάθμιση και καταστροφή των παραλιών ωοτοκίας. Μερικές χελώνες πνίγονται ή σκοτώνονται από τους ψαράδες όταν παγιδευτούν στα δίκτυά τους. Ως αποτέλεσμα όλων αυτών, ιδιαίτερα η πράσινη χελώνα, κινδυνεύει με αφανισμό στη Μεσόγειο.
Πώς να βοηθήσετε
Το Περιβαλλοντικό Κέντρο Ακρωτηρίου, σε πρόσφατη ανάρτησή του στο Facebook, αναφέρει τους καλύτερους τρόπους για να βοηθήσει κάποιος τις χελώνες, αν επισκεφτεί τις παραλίες όπου γεννιούνται:
1. Πάρτε στο σπίτι τα σκουπίδια σας, μην τα αφήσετε στην παραλία.
2. Να είστε προσεκτικοί όταν τοποθετείτε τις ομπρέλες στην παραλία.
3. Χαλάστε τα κάστρα από άμμο που έχετε φτιάξει καθώς φεύγετε, δεδομένου ότι μπορούν να αποδειχθούν ένα τεράστιο εμπόδιο στα μωρά των χελωνών που αγωνίζονται να βρουν τη θάλασσα.
4. Προσπαθήστε να μην πάρετε τα κατοικίδιά σας στις παραλίες που ξέρετε ότι υπάρχουν χελώνες - μπορεί να ενοχλήσουν τις φωλιές.
5. Μην πηγαίνετε στις παραλίες τη νύχτα, αφού η παρουσία σας και ο θόρυβος μπορεί να αναστατώσουν τις χελώνες.
6. Μην οδηγείτε ή παρκάρετε στην παραλία.
7. Μην βοηθήσετε τους νεοσσούς στο νερό, ακόμα κι αν εμφανίζονται. Πρέπει να λυγίσουν και να τεντώσουν τους μυς τους προτού μπορέσουν να κολυμπήσουν και αν προσπαθήσετε να βοηθήσετε, πιέζοντας ή σπρώχνοντας, μπορεί η δύναμή σας να αποδειχθεί μεγαλύτερη από όσο αντέχουν τα μωρά των χελωνών.
Σχετικά
Τα τρία ελληνικά νησιά που ξεχωρίζουν οι Ιταλοί για τέλειες διακοπές τον Μάιο και τον Ιούνιο
Τα νησιά αυτά προσφέρουν εξαιρετικές και πολύπλευρες εμπειρίες πριν την υψηλή σεζόν.
Η AEGEAN «ανοίγει τα φτερά της» σε νέους προορισμούς - Το θερινό πρόγραμμα
Η εταιρεία το 2024 θα προσφέρει 19,5 εκατ. θέσεις σε 47 χώρες, 155 προορισμούς
Trip Advisor: Ποιο είναι το κορυφαίο ξενοδοχείο στον κόσμο
Ένα ξενοδοχείο στη Βραζιλία πήρε το βραβείο του κορυφαίου για φέτος στην γνωστή πλατφόρμα
17 οικονομικά city breaks στην Ευρώπη για το φετινό καλοκαίρι
Προσιτές ιδέες που δεν χρειάζονται μια περιουσία, από κλασικά έως περιοχές που δεν θα πήγαινε ο νους σου
Ποιο ελληνικό νησί χαρακτηρίζει κρυμμένο διαμάντι η βρετανική Mirror
Ακολουθώντας την οδό της ήπιας ανάπτυξης, το ελληνικό νησί δεν δέχεται ορδές τουριστών και έχει διατηρήσει την αυθεντικότητά του, αναφέρει η Mirror
Νέα ημερομηνία για τον 1ο Παγκύπριο Διαγωνισμό Parkour της Κύπρου
Στις 2 Ιουνίου η νέα ημερομηνία
20 ιστορικές εικόνες από τα 25 χρόνια ζωής του Θεάτρου Ριάλτο
Ο πνεύμονας πολιτισμού της Λεμεσού γιορτάζει και κάνουμε μία μικρή αναδρομή στο πλούσιο καλλιτεχνικά παρελθόν του
Η Sky Express ανακαίνωσε εκπτώσεις για όλους τους καλοκαιρινούς της προορισμούς
Δες τις τιμές και τους προορισμούς και κάνε την κράτηση σου άμεσα!
Οι New York Times ξεχωρίζουν ένα ελληνικό ξενοδοχείο ανάμεσα στα «έξι καλύτερα» (και ακριβότερα) της Ευρώπης
Για τους επισκέπτες των Ολυμπιακών Αγώνων και τους απλούς παραθεριστές, αυτά είναι τα νέα καταλύματα που προσφέρουν μια ιδιαίτερη γεύση από Γαλλία, Ιταλία και Ελλάδα.